Vijf Nederlandse uitvindingen die iedereen kent

Ons kleine land heeft door de jaren heen zeer veel invloed gehad op de wereld, en dat is tegenwoordig nog steeds te zien. Zo zijn er veel belangrijke Nederlanders geweest die door middel van grote en kleine ideeën en uitvindingen het leven voor ons allemaal een stuk gemakkelijker en interessanter hebben gemaakt. Maar wat hebben de bewoners van ons kleine land - naast uitstekende sportprestaties - eigenlijk allemaal bereikt?

Inhoud

• De oranje wortel
• Wifi
• De onderzeeboot/duikboot
• De sterkedrank jenever
• Elektrocardiogram
• Andere Nederlandse uitvindingen

De oranje wortel

Bijna iedereen kent deze groente wel, maar veel mensen weten niet dat de wortel eigenlijk helemaal niet oranje was. De originele kleur verschilde van wit tot paars. De wortel komt oorspronkelijk uit Iran, maar in de 17e eeuw werd deze door de V.O.C. naar Nederland gebracht. Nederland werd toen een groot producent van wortels, en heeft de kleur aangepast naar oranje, voor het huis Oranje-Nassau. Dit hebben ze gedaan door middel van kruisingen. Tijdens de 17e eeuw is de oranje versie van de wortel door heel Europa verspreid, en later over de hele wereld. De kleur oranje werd steeds meer gebruikt om samenhang onder de Nederlandse bevolking te vergroten, en dit was vermoedelijk een van de eerste manieren waarop dat werd gedaan.

Wifi

Deze technologie maakt het mogelijk om draadloos gegevens te versturen. De Nederlander Victor Hayes heeft een zeer belangrijke rol gespeeld in de ontwikkeling van deze techniek. Hij is een ingenieur en wordt ook wel 'de vader van wifi' genoemd. In Nederland zijn er in 2018 al meer dan drie miljoen wifi-hotspots, en het CBS verwacht dat dit aantal voorlopig sterk blijft stijgen. Wifi speelt wereldwijd een zeer belangrijke rol; het wordt vrijwel overal voor gebruikt. Films kijken, muziek luisteren en sociale media zijn enkele voorbeelden, maar ook voor het zakelijk leven is wifi onmisbaar. In juni 2015 stond Nederland nog op de derde plaats als het om internetsnelheid per land ging, maar is later gezakt tot de negende plaats in december 2016.

De onderzeeboot/duikboot

Het idee voor het maken van een onderzeeboot ontstond in de 16e eeuw. Verschillende personen, zoals wiskundige William Bourne, hebben zich er mee bezig gehouden, maar toch lukte het niet. Zuurstof en waterdichtheid waren de twee grootste problemen die het bouwen van de onderzeeboot tegenhielden. Cornelis Drebbel was een Nederlandse uitvinder, geboren in 1572. Hij heeft naast de onderzeeboot gewerkt aan de microscoop, telescoop en hield zich bezig met chemie. Drebbel maakte verschillende prototypes. Het lukte hem uiteindelijk een houten onderzeeboot te bouwen, die zo'n drie uur onderwater kon blijven met 12 roeiers en 16 passagiers. Dat was de eerste werkende onderzeeboot, gebouwd rond 1625. Na dit succes werd er door verschillende landen steeds meer aandacht aan besteed, zodat ze uiteindelijk gebruikt konden worden in oorlogen. Van de onderzeeboot is de duikboot afgeleid. Een onderzeeboot is gebouwd om langer onder water te blijven, terwijl een duikboot alleen onder water gaat wanneer dat nodig is, zoals bij het tegenkomen van vijandige schepen.

De sterkedrank jenever

Deze drank is de voorloper van gin en beide worden wereldwijd gedronken. Jenever wordt echter vooral in Nederland, België en bepaalde delen van Noord-Frankrijk gedronken. De naam komt van van de jeneverbes, die gebruikt werd om het te maken. Tegenwoordig wordt het ook op andere manieren gemaakt. In de 17e eeuw werd jenever gedronken omdat dokters beweerden dat het een geneesmiddel was. Het is bekend dat jenever voor het eerst in Nederland is gestookt, maar wie het heeft bedacht, wordt vaak over getwijfeld. Van Franciscus de le Boë, een Nederlandse medicus en anatoom, wordt vaak beweerd dat hij de eerste persoon was die jenever stookte. Er zijn over de jaren heen vele variaties van jenever ontstaan, waardoor het tegenwoordig onderverdeeld wordt in jonge jenever en oude jenever. Jonge jenever is later ontstaan en heeft een neutrale smaak, waardoor het goed te mixen is met andere drank. De bekendste variatie van jenever is uiteraard gin, die tegenwoordig in vele landen wordt gedronken.

Elektrocardiogram

Deze uitvinding heeft Willem Einthoven, een Nederlandse arts, de Nobelprijs voor de Fysiologie of Geneeskunde van 1924 opgeleverd. Een elektrocardiogram, ook wel een ecg of een hartfilmpje genoemd, meet elektrische activiteit van de hartspier. Dit geeft veel belangrijke informatie over de werking van de hartspier vrij. De techniek is over de jaren heen enorm verbeterd; het maken van een ecg duurt tegenwoordig slechts enkele minuten en geeft daarna informatie vrij die de cardioloog vervolgens gebruikt om verschillende aandoeningen te kunnen constateren. Dit is een gemakkelijk en zeer effectief onderzoek dat overal ter wereld wordt gebruikt.

Andere Nederlandse uitvindingen

Naast deze vijf uitvindingen zijn er natuurlijk nog vele andere belangrijke Nederlandse ontdekkingen of uitvindingen geweest. De meeste hiervan waren in de V.O.C.-tijd. Nederland is een zeer klein land, maar speelt vaak toch een belangrijke rol. Dat is ook te zien aan bijvoorbeeld sportteams die hoog scoren tegenover grotere landen met veel meer inwoners. Enkele andere Nederlandse uitvindingen zijn onder andere:

• Vierwielaandrijving
• Bluetooth
• Verrekijker
• Telescoop
• Microscoop