Atomen en energie (moleculen)

Weetjes over atomen en energie
- Waaruit bestaan alle levende en dode stoffen?
- Wat bevindt zich binnenin een atoom?
- Wie ontdekte de atomen?
- Wie splitste als eerste een atoom?
- Waarom tracht men atomen te splijten?
- Waarom is atoomkracht zo krachtig?
- Hoe werkt een kernreactor?
- Wie was de eerste die kernenergie opwekte?
- Wanneer ontplofte de eerste kernbom?
- Waarom is radioactiviteit zo gevaarlijk?
Waaruit bestaan alle levende en dode stoffen?
Alle stof bestaat uit kleine, nietige deeltjes: atomen genoemd. Atomen zijn minuscuul kleine deeltjes, zo om en nabij een honderdmiljoenste deel van een centimeter in doorsnede. De dikte b.v. van een A4-tje bedraagt zo'n twee miljoen atomen. In vaste stoffen zitten de atomen dicht bijeen. In vloeistoffen en gassen zitten ze minder dicht bijeen c.q. veel minder dicht bij elkaar. In vele stoffen vormen atomen groepen die moleculen worden genoemd. De moleculen van eenzelfde stof bestaan alle uit dezelfde atomen, die alle steeds op dezelfde manier gerangschikt zijn.Wat bevindt zich binnenin een atoom?
Hoewel een atoom onvoorstelbaar klein is, bestaat deze desalniettemin uit nog kleinere onderdeeltjes. In het centrum van een atoom bevindt zich de kern. De kern is nog 10.000 maal kleiner dan het atoom zelf. Om die kern heen bewegen zich in banen nog weer kleinere deeltjes, namelijk elektronen. Zowel de atoomkern als de elektronen zijn elektrisch geladen.Wie ontdekte de atomen?
In onze moderne tijd zijn er speciale microscopen die honderden miljoenen malen kunnen vergroten, waarmee atomen waargenomen kunnen worden. Toch waren geleerden eeuwen geleden al in staat om aan te tonen dat alle stoffen uit atomen bestaan, terwijl men ze nog niet kon zien. Reeds 400 jaar v.Chr. stelde de Griekse wijsgeer Democritus dat de dingen uit atomen bestaan.John Dalton was de eerste wetenschapper die een atoomtheorie uitwerkte c.q. op welke manier stoffen atomen bevatte. Dalton, een Engels scheikundige, kwam in 1803 met zijn atoomtheorie naar voren.
Wie splitste als eerste een atoom?
In 1919 maakte de Nieuw-Zeelandse geleerde Ernest Rutherford bekend dat het hem was gelukt om een atoom te splitsen c.q. splijten. Rutherford zette stikstofatomen om in zuurstofatomen door de stikstof te bombarderen (beschieten) met zogenaamde alfadeeltjes. Door deze atoomsplitsing werd de basis gelegd voor de latere ontwikkeling van kernkracht.Waarom tracht men atomen te splijten?
Hoe klein de kern van een atoom ook is, deze is geen uiterste 'vaste' eenheid. De kern bestaat namelijk uit weer kleinere deeltjes, die protonen en neuronen genoemd worden. Ook bevatten atomen nog andere minuscule deeltjes. Wetenschappers trachten de kernen en deeltjes in atomen te splijten, zodat deze bestudeerd kunnen worden. Atomen worden beschoten met stralen razendsnelle deeltjes, die in bepaalde apparatuur wordt opgewekt, welke deeltjesversnellers worden genoemd.Waarom is atoomkracht zo krachtig?
Kernkracht c.q. kernenergie of atoomenergie is de allerkrachtigste energiebron. Een kilogram kernbrandstof kan net zoveel energie opwekken als drie miljoen kilogram steenkool. Kernenergie c.q. nucleaire brandstoffen, zoals uranium of plutonium, produceren zulke enorme hoeveelheden energie, daar ze massa of gewicht kwijt raken als ze in een kerncentrale 'verbrand' worden. Deze massa wordt omgezet in energie, waarbij een minuscule hoeveelheid massa een enorme hoeveelheid energie levert, hetgeen gebeurt in een zorgvuldig beheerste kettingreactie.Atoombommen en kernwapens functioneren volgens hetzelfde principe, echter hierbij is de kettingreactie niet beheerst, waardoor deze ook zo'n vernietigende werking hebben.