Gevolgen opwarming van de aarde van 1°C tot 6°C warmer

In de wetenschappelijke wereld is men er inmiddels over uit; er bestaat geen twijfel over het feit dat het klimaat aan het veranderen is. Over hoe extreem temperatuursveranderingen en andere consequenties van klimaatverandering precies zullen zijn, bestaat nog veel twijfel. Op basis van vorige perioden uit de geschiedenis van de aarde kan men echter wel een inschatting maken van de gevolgen als temperaturen gemiddeld stijgen met:

• 1°C
  
• 2°C
  
• 3°C
  
• 4°C
  
• 5°C
  
• 6°C
  

Temperatuurstijging van gemiddeld 1°C

Bij een gemiddelde temperatuurstijging van 1°C is de kans aanwezig dat het westen van de Verenigde Staten getroffen wordt door extreme droogte. Landbouw activiteiten in deze regio zullen onmogelijk worden.

Mount Kilimanjaro zal het laatste beetje sneeuw verliezen, daarbij is het Afrikaanse continent voor het eerst in 11.000 jaar volledig sneeuw en ijsvrij. Ook de Alpen zullen veel van hun sneeuw verliezen. Het smeltwater zal aardverschuivingen veroorzaken.

Door positieve feedbacks zullen temperaturen in het Arctische gebied veel sterker stijgen dan de gemiddelde 1°C. Het poolijs zal hierdoor versneld stijgen, waarbij IJsberen, Walrussen en andere pooldieren ernstig bedreigd worden.

Daarnaast vormt een temperatuurstijging van 1°C ook een ernstige bedreiging voor andere ecosystemen. Een dergelijk temperatuurstijging zal het merendeel van de koraalriffen in de wereld doen bleken en uiteindelijk sterven. Dit is een ernstige bedreiging voor (marine)biodiversiteit.

Temperatuurstijging van gemiddeld 2°C

Bij een gemiddelde temperatuursstijging van 2°C zullen grote delen van de Pacific Ocean giftig worden voor schaaldieren, doordat oceanen verzuren als ze meer CO2 opnemen. Een stijging van 2°C betekent absoluut het einde voor wat nog resterende van koraalriffen.

In het Middellandse zeegebied zullen hittegolf omstandigheden zes weken langer aanhouden dan nu het geval is. Hierdoor nemen de kans op bosbranden en waterstress in de regio enorm toe.

Een gemiddelde stijging van 2°C zou goed de trigger kunnen zijn voor het volledig smelten van de ijskap van Groenland. Als deze ijskap smelt, zal de zeespiegel met zeven meter stijgen. Ook in de berggebieden blijft het ijs smelten. Steden als Lima (Peru) en Los Angeles (USA) kunnen hierdoor te kampen krijgen met extreme waterstress, aangezien zij van deze watervoorraad afhankelijk zijn.

Een temperatuurstijging van deze orde vormt tevens een bedreiging voor voedselproductie. Ten slotte wordt verwacht dat één derde van alle soorten die op dit moment bestaan, uitgestorven zullen zijn als gevolg van temperatuursveranderingen.

Temperatuurstijging van gemiddeld 3°C

Een temperatuurstijging van 3°C wordt als kantelpunt gezien. Als we deze grens bereiken zou opwarming van de aarde volledig uit de hand kunnen lopen. Positieve feedback cycli zullen veranderingen versterken en temperaturen mogelijk verder doen stijgen tot een gemiddelde opwarming van 4°C.

Het mogelijk uit de hand lopen van klimaat verandering wordt onder andere veroorzaakt doordat de kans extreem groot is dat tropische regenwouden blootgesteld worden aan bosbranden. Deze bossen zijn niet bestand zijn tegen droogte, en niet geëvolueerd zijn om zichzelf te beschermen tegen bosbranden. Het verbranden van de Amazone leidt ertoe dat grote hoeveelheden CO2 doe tot nu toe in de wouden opgeslagen waren, in de atmosfeer terecht komen.

Als gevolg van droogte en hitte zullen grote delen van Australië en het zuiden van Afrika onbewoonbaar worden. Ook stormen zullen heftiger worden, waarbij orkanen voor kunnen komen van ten minste een halve categorie hoger dan de categorie vijf die wij in het heden kennen. In Europa en de UK worden ’s zomers droogten verwacht, terwijl het continent in de winter waarschijnlijk te maken krijgt met overstromingen als gevolg van extreme regenval. Als gevolg van al deze extreme weersomstandigheden worden miljoenen klimaatvluchtelingen verwacht.

Temperatuurstijging van gemiddeld 4°C

Bij een gemiddelde temperatuurstijging van vier graden wordt hoogstwaarschijnlijk een tweede kantelpunt bereikt. Ditmaal veroorzaakt doordat grote delen van de permafrost regio in de smeltzone terecht komen; waarbij grote hoeveelheden methaan en CO2 vrij zullen komen.

De gehele Arctische ijskap zal nu smelten, waarbij de Noord Pool voor het eerst in ten minste drie miljoen jaar volledig ijsvrij is. Het uitsterven van de IJsbeer en andere soorten die afhankelijk zijn van ijs, is nu onontkoombaar.

Ook de West Antarctische IJskap kan, als gevolg van water erosie, instorten. Waarbij de zeespiegel met nog eens vijf meter zal stijgen. Grote gebieden en zelfs hele eiland naties zullen onder water verdwijnen.

Spanje, Portugal, Griekenland, Italië en andere Mediterrane landen zullen te maken krijgen met verregaande verwoestijning. In de Alpen zal alleen op de allerhoogste toppen (Mont Blanc) nog sneeuw te vinden zijn. In zuid Engeland wordt een klimaat verwacht dat vergelijkbaar is met het huidige klimaat van Marrakech (Marokko), met temperaturen van 45°C in de zomer. Een migratiegolf naar noordelijke gebieden wordt verwacht.

Temperatuurstijging van gemiddeld 5°C

Een klimaat vergelijkbaar met de Eoceen wordt nu verwacht. In deze periode konden subtropische diersoorten zoals krokodillen en schildpadden gevondene worden in de Arctische delen van Canada. Beide polen zijn nu ijsvrij.

In de Eoceen kon een sterftegolf worden waargenomen in de oceanen. Deze werd onder andere veroorzaakt doordat giftige methaan bellen vanuit de zeebodem opstegen naar de atmosfeer. Deze concentraties van broeikasgassen veroorzaakten een verder temperatuurstijging. Bovendien veroorzaakten de opborrelende gasbellen voor verwoestende tsunami's.

Temperatuurstijging van gemiddeld 6°C

Het einde van de Perm (251 miljoen jaar geleden) kende temperaturen van gemiddeld 6°C warmer dan het huidige gemiddelde. 95% van alle soorten op aarde was op dit moment uitgestorven. De aarde stond op het punt te veranderen in een levenloze planeet. Zowel land als oceanen waren vergiftigd door de grote hoeveelheden rottende organismen. Woestijnen reikten tot de poolcirkels. Wat nog over is van de mensheid in een klimaat als dit, zal zich vestigen nabij de poolcirkels.

Het is niet zeker dat de geschiedenis zich op dezelfde manier zal herhalen, maar een dergelijke temperatuurstijging moet koste wat kost voorkomen worden. Als we dezelfde richting blijven volgen die we nu op gaan, dan is een 6°C temperatuurstijging aan het einde van de 21ste eeuw niet uitgesloten.