Heeft Duitsland een supervulkaan?

Lang is gedacht dat de 250 vulkanen in de Duitse Eifel waren gedoofd, maar geologen en vulkanologen zijn daarop teruggekomen. De vulkanen in de Eifel zijn in rust toestand. Ooit is er een vulkaan in de Eifel onder de huidige Laacher See ontploft, de Lacher See vulkaan. Het was een vulkaanuitbarsting die groter was dan de beroemde eruptie van de Italiaanse vulkaan de Vesuvius in het jaar 79 n.C. Groter dan de St. Helen in 1980.

Kratermeer

Het uiterlijk van de Lacher See vulkaan is niets meer dan een kratermeer, gelegen in een vulkanische caldera, omgeven door wouden. Onder deze wateroppervlakte slaapt al zo’n 12.900 jaar een supervulkaan. Tenminste…de volgende uitbarsting van deze vulkaan zou wel eens sterker kunnen zijn dan de verschrikkelijke vulkaanuitbarsting van de vulkaan Pinatubo van juni 1991 (Filipijnen). De Lacher See bevindt zich ongeveer 250 meter boven zeeniveau en beslaat een gebied met een omtrek van 8 kilometer.

Eifel

Het grootste gedeelte van de Eifel ligt in Duitsland, het ligt ten noorden van de Moezel en ten westen van de Rijn en in België ligt de Eifel in de Oostkantons. De Eifel is onderdeel van het middelhoog plateau Eifel-Ardennen.

Vertoont de Eifel vulkanische activiteiten?

De Eifel bevat een koudwater geiser en een koolzuurbron, wat kan duiden op vulkanische activiteiten in het gebied. Aan de oostkant van het meer van De Laacher See bubbelt het water gasbellen. Vermoedelijk bubbelt het daar al jaren.

Geiser

Vlak bij het Duitse Laacher See ligt het dorpje Andernach. Daar bevindt zich de grootste koudwater geiser ter wereld. Om het twee uur spuit deze geiser 60 meter hoog.

Bronnen

Een van de twee grootste koolzuurbronnen van Europa bevindt zich – inderdaad – vlak bij de grootste koudwater geiser.

Gaat de Eifel ontploffen?

Wanneer moeten we ons zorgen gaan maken? Er zijn enkele aanwijzingen dat kan duiden op een naderende vulkaanuitbarsting:

• Aardbevingen in het gebied,
• Gassen veranderen van samenstelling,
• Opheffen (het omhoog komen) van aardoppervlak en
• Toename van de bodemtemperatuur.

De Lacher See vulkaan in de Duitse Eifel, gelegen tussen Bonn en Koblenz, vertoont enkele van deze aanwijzingen:

1. Onderzoek heeft uitgemeten dat het aardoppervlak van de Eifel omhoog komt, slechts 1 a 2 millimeter per jaar, maar het komt omhoog. Daar moet een kleine aantekening bij gemaakt worden, want het hele gebied van de Ardennen komt 1 cm ten opzichte van de Belgische stad Antwerpen per jaar omhoog.
2. De bubbels van het kratermeer De Lacher See zou kunnen wijzen dat magmakamers van de vulkaan aan het ontgassen zijn. Dat zou een aanwijzing kunnen zijn.
3. En, minimale aardbevingen zijn waargenomen in het gebied. Klein, maar ze zijn er wel!

Supervulkaan Yellowstone vertoont 2 van deze aanwijzingen.

Als hij uitbarst…

Wat gebeurt er als de Duitse Lacher See vulkaan uitbarst?

• Afhankelijk van de windrichting kunnen Nederland en België zwaar getroffen worden door asregens en aswolken,
• Wijdverspreide verwoestingen en vernietigingen doordat de vulkaan in staat wordt geacht ongeveer 5 biljoen kubieke meter as en vulkanisch gesteente uit te spuwen,
• Massale evacuaties zijn noodzakelijk,
• Tonnen asdeeltjes zullen de atmosfeer vullen dat tot globale afkoeling kan zorgen.

Broodje aap

Dat de Duitse vulkaan “over tijd” is en dat de vulkaan op elk moment kan uitbarsten is onzin. Een vulkaan die over tijd is, wil niet zeggen dat hij op elk moment kan uitbarsten. Dat de Duitse vulkaan 13.000 jaar geleden is uitgebarsten en ieder 10 a 12.000 zou moeten uitbarsten is geen (wetenschappelijk) argument voor een vulkaan om opnieuw uit te barsten. De bubbels (Koolstofdioxide) uit De Laacher See wijzen op vulkanische activiteit, maar hoeft geen teken te zijn dat de vulkaan op het punt van uitbarsten staat. Deze vulkanische activiteiten bestaan vermoedelijk al honderden jaren en zijn misschien zelfs wel ontstaan na de uitbarsting van 13.000 jaar geleden.

Een supervulkaan?

Maar, die uitbarsting van 13.000 jaar geleden was wel een hele explosieve en had een kracht van VEI 6. De hele vulkaan ontplofte en deed de Rijn ontstoppen door alle rommel uit de vulkaan. Zodra de stuwdam de druk niet meer aan kon, ontstond er een vloedgolf. Vulkanologen zijn er van overtuigd dat resten van deze vloedgolven te vinden moeten zijn in Nederland. Een vulkaan wordt een supervulkaan genoemd op basis van explosieve erupties in het verleden. Een supervulkaan is in staat om een uitbarsting te hebben met een kracht van VEI 8. De wetenschap wat een vulkaan in zijn mars heeft, voorspeld niet veel goeds voor in de toekomst. Een supervulkaan kan het begin van het einde zijn. Of de Duitse Eifel een heuse supervulkaan herbergt? De toekomst zal het ons leren.

Vulkaanpark

In het oosten van het Eifel gebied tussen de vulkanen, landbouw en lieflijk meertjes, is er een vulkaanpark te vinden in Plaidt. Ze geven informatie over de vulkanen en houden een Duitse vulkaanroute. Opmerkelijk: ze vertellen/vermelden niets of de Lacher See vulkaan een supervulkaan is of niet. Beter zelfs; ze reppen met geen woord over de Lacher See vulkaan!

Supervulkanen in Europa

Het maakt niet zo heel veel uit voor ons Nederlanders, er ligt nog een supervulkaan in Europa. In Italië, onder Napels ligt de ondergrondse supervulkaan Campi Flegrei die zijn gangenstelsel deelt met de Vesuvius. Als deze Italiaanse supervulkaan ontploft is dat het begin van het einde voor ons. De Griekse vulkaan Santorini zou in staat kunnen zijn om een super eruptie te veroorzaken. Een uitbarsting van een supervulkaan staan in de wereldwijde top 3 van allesvernietigende natuurrampen van catastrofale omvang.