Aardbevingen in Nederland

Aardbevingen in Nederland Doordat zich onder Nederland weinig actieve breuklijnen in de aardkost bevinden, is het land niet erg gevoelig voor aardbevingen. Des te opvallender is het dan ook wanneer er één plaatsvindt die heel het land doet trillen. Deze natuurlijke bevingen doen zich met name voor in het zuiden des lands, langs de zogeheten Peelrand-breuk, en kunnen relatief krachtig zijn. Het noorden van Nederland kent jaarlijks een aantal kleine schokken, veroorzaakt door bodemdaling na gaswinning.

De Schaal van Richter

Op de Schaal van Richter zijn aardbevingen al naar gelang hun kracht onderverdeeld in elf categorieën. In Nederland komen eigenlijk alleen 'miniscule' tot 'vrij krachtige' bevingen voor. De schade valt vaak dan ook mee en dodelijke slachtoffers zijn er gelukkig nooit gevallen. Miniscule en zeer lichte aardbevingen (0 tot 1,9 respectievelijk 2,0 tot 2,9 op de Schaal van Richter) komen in Nederland ook geregeld voor. Deze worden echter zelden gevoeld en alleen door seismische apparatuur opgemerkt.

Vooroorlogse aardschok in Noord-Brabant

In de jaren dertig voltrok zich in Nederland een grote aardschok die lange tijd de nummer één-positie bekleedde in de lijst van Nederlandse aardbevingen. Deze bereikte een waarde van 5 ('vrij krachtig') op de Richter-schaal en vond plaats op zondag 20 november 1932 in het Noord-Brabantse Uden, enkele minuten na half twaalf 's avonds. Ook in de omringende landen werd de aardbeving gevoeld, en tijdens de daaropvolgende week werden in de regio Uden nog eens ruim tien schokken van tussen 2,5 en 4,5 op de Schaal van Richter gemeten. De beving richtte voornamelijk lichte schade aan.

Nederland trilt in de nacht

Verreweg de zwaarste aardbeving in Nederland vond plaats op 13 april 1992. In de buurt van Roermond werd toen een schok van 5,8 geregistreerd. Een beving van deze sterkte kan in de bovenste regionen van de categorie 'vrij krachtig' worden geplaatst. De aardschok deed zich rond 03.20 uur voor in de nacht van zondag 12 op maandag 13 april. Het was één van de zwaarste aardbevingen van de laatste eeuwen in het noord-westen van Europa. Behalve in de Benelux, werd de schok ook gevoeld tot in Groot-Brittannië, Zwitserland en zelfs Tsjechië. Gedurende een maand volgden nog tientallen lichtere naschokken, waarvan een enkeling toch nog een kracht van 4 bereikte, een 'gemiddelde' kracht op de Richter-schaal. In Nederland veroorzaakte de aardbeving aanzienlijke schade aan gebouwen en auto's (door vallend puin). Omgerekend bedroeg deze 77 miljoen euro.

De 2011-beving in oost-Nederland

Op donderdag 8 september 2011 werd het land na jaren weer opgeschrikt door een voor west-Europese begrippen relatief zware aardbeving. Even na 21 uur werd een schok van 4,5 op de Schaal van Richter geregistreerd, waarmee deze in de categorie 'gemiddeld' valt. Het epicentrum lag niet in Nederland, maar net over de grens bij het Duitse Xanten (ten oosten van Nijmegen). De beving duurde slechts zo'n vijf seconden en richtte weinig schade aan, maar was desondanks merkbaar tot in Venray, Leiden en Heerenveen. Overigens vonden in het westen van Duitsland sinds 2000 meerdere relatief zware aardbevingen plaats die ook in Nederland opgemerkt werden. Dit gebeurde onder meer op 22 juli 2002 (4,9 bij Aken) en 14 februari 2011 (4,5 bij Koblenz). Een enkele geoloog in Nederland ziet in de frequenter voorkomende aardschokken van 4,5 of meer op de Richter-schaal een voorbode van een mogelijk zwaardere beving.
© 2011 - 2024 Ddem, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Informatie over aardbevingen voor kinderenIn bepaalde gebieden op de wereld, zoals in Japan of Amerika, komen aardbevingen regelmatig voor. Grote aardbevingen kun…
Wat is een aardbeving?Wat is een aardbeving nou eigenlijk en hoe word het veroorzaakt? Veel mensen zitten met deze vragen juist nu het zoveel…
De aardlagen bewegen ook in NederlandDe aardlagen bewegen ook in NederlandAardbevingen, aardverschuivingen, tsunami’s en vulkaanuitbarstingen lijken niet bij Nederland te horen. Vulkaanuitbarsti…

Aardbevingen El Hierro, komt er een vulkaanuitbarsting?Aardbevingen El Hierro, komt er een vulkaanuitbarsting?Sinds afgelopen zomer (2011) zijn er ruim 10.000 aardschokken en aardbevingen geregistreerd op het vulkanische Canarisch…
Bronnen en referenties
  • KNMI
  • http://nl.wikipedia.org/wiki/Aardbeving
  • http://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_van_zwaarste_aardbevingen_in_Nederland
Ddem (16 artikelen)
Gepubliceerd: 15-09-2011
Rubriek: Wetenschap
Subrubriek: Natuurverschijnselen
Bronnen en referenties: 3
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.