De hersengolven alfa, beta, gamma, delta, theta en smr

Hans Berger ontdekte in 1924 dat hersenen bepaalde golven produceren. Hij verdeelde de golven in 2 soorten: de wat langzamere alfa-golven en de snelle bèta-golven. Een paar jaar later werd ontdekt dat er nog andere golven bestaan. Dit waren de thèta-golven en de delta-golven. Hersencellen kunnen met elkaar communiceren, net als al onze zenuwcellen, via elektrische stroompjes. Het spectrum van de hersengolven worden tegenwoordig onderverdeeld in Alfa, Beta, Theta, Delta, SMR en Gamma.

Bèta-golven (16-38 Hz.)

Bèta-golven hebben voornamelijk te maken met het survivalmechanisme. Het survivalmechanisme is meestal op de buitenwereld gericht. Dit survivalmechanisme is in het dagelijks leven bijvoorbeeld het oplossen van problemen en het snel kunnen reageren. Als iemand bang is, misschien wil vluchten en bij iemand die boos, agressief of woedend is kun je bèta-golven meten in de hersenen.

De meeste mensen produceren bèta-golven ( negentig procent of meer van het totaal aan hersengolven). In bèta is de mens gespannen, nerveus en werkt het geheugen minder goed.

Iemand die hyperactief is produceert extreem veel bèta-golven, het concentratievermogen van deze persoon is dan ook heel slecht. Het is ook bekend dat rokers gemiddeld meer beta-golven produceren dan niet rokers.

Bij kleine kinderen produceren de hersenen over het algemeen een groot percentage langzame hersengolven en weinig bèta-golven. Na het vijfde jaar verandert dit langzaam. Op achtjarige leeftijd produceren kinderen ongeveer net zoveel bèta-golven als volwassenen. Meestal hebben de cultuur en de opvoeding invloed op het percentage bèta-golven.

SMR-golven (12-16 Hz.)

SMR-golven (Senso-Motorisch Ritme golven) zijn hersengolven met een frequentiebereik van 12 tot 16 Hz. De golven geven fysieke rust en sensomotorisch bewustzijn aan.

Alfa-golven (8-12 Hz.)

Alfa-golven hangen samen met een toestand van ontspanning. De golven komen voor bij mensen vanaf het tweede jaar, vooral in de occipitale cortex (in dit hersendeel worden visuele prikkels verwerkt).In de alfa toestand is men op ontspannen wijze alert.

Alfa-golven moeten samengaan met een klein percentage beta-golven van tien tot dertig procent, want anders is men te weinig actief. Bij alfa is men wakker, kan men denken, waarnemen, studeren, muziek maken etc. Uit onderzoeken blijkt dat als men alfa-golven produceert men van binnen rustiger is en de aandacht beter op iets gericht kan worden. In alfa neemt men nieuwe informatie beter op, wordt deze beter opgeslagen en kan men de informatie beter terugroepen. Het is in deze Alfa staat dat men het meest efficient kan leren. Alfa kan niet samen met angst of agressie. Men reageert in alfa dan ook minder boos op negatieve opmerkingen en wordt ook minder snel bang. Hoe meer ontspannen iemand in allerlei situaties is, des te minder snel is degene uit zijn evenwicht. Het aanwezig zijn van veel alfa-golven is daarom goed voor examens, sollicitatiegesprekken, spreekbeurten enz.

Thèta-golven (4-8 Hz.)

De thèta- laag wordt ook wel de ‘creatieve’ laag genoemd. Bij de gemiddelde mens zie je deze golven in een toestand vlak voor het wakker worden of in slaap vallen. In die toestand ziet men vaak beelden van gebeurtenissen van de afgelopen dag. Soms ziet men opeens helder wat men goed of fout gedaan heeft of krijgt men een moment van inzicht. Veel mensen hebben hun beste ingevingen als ze iets doen waarbij ze zich ontspannen voelen Thèta-golven kan men ook overdag hebben tijdens staren of dagdromen. Een typisch voorbeeld zou zijn wanneer iemand over een bekende snelweg rijdt en in een diepe ontspannen staat is, waar men vergeet dat men aan het rijden is. De persoon handelt dan vanuit het onderbewuste deel van de hersenen, die niet beschikbaar zijn voor het bewuste deel.

Delta-golven (0,5-4 Hz.)

Delta-golven komen vaak voor bij baby’s en tijdens diepe slaap. Hoe dieper men slaapt des te langzamer hersengolven zijn. Vaak kan men zich problemen en gebeurtenissen uit de vroegste jeugd herinneren in deze toestand. Delta-golven komen soms ook voor bij patienten met bepaalde vormen van een hersenziekte (encefalopathie).

Gamma-golven (38-80 Hz.)

Gamma golven worden eigenlijk pas de laatste 10 tot 15 jaar erkend, want eerst werden ze gerekend tot de hoge Beta Golven. De Gamma golven beginnen pas bij 38 Hz. en gaan ver door richting 80 Hz. In de gamma staat is er een sterke mentale activiteit zoals waarneming, oplossen van problemen, angst en bewustzijn.

Lees verder

• Elektro-encefalografie (EEG)
• Het geheugen; werking, ligging en functie binnen de hersenen