Conclusie schrijven

Een scriptie, werkstuk of rapport sluit je af met het schrijven van een conclusie. Het is niet eenvoudig om een duidelijke, heldere conclusie te schrijven. Dit artikel geeft richtlijnen en aandachtspunten, waar een goede conclusie aan moet voldoen.

Een goede conclusie

Een goede conclusie is meer dan een samenvatting van de informatie. De conclusie bewijst namelijk dat je je een goed oordeel hebt gevormd over de informatie en problemen. Het is gebaseerd op feiten en is een keuze tussen verschillende alternatieven. Een conclusie bevat geen nieuwe informatie, ideeën of details.

Doel van een conclusie

Het doel van een conclusie is om aan te geven welke bevindingen je hebt gedaan naar aanleiding van het onderzoek. Een conclusie kan ook concrete aanbevelingen bevatten. De conclusie wordt onderbouwd door de resultaten of literatuur. Er komen dus geen nieuwe feiten aan het licht.

Een conclusie van een onderzoeksrapport ziet er anders uit dan bijvoorbeeld de conclusie van een werkstuk. In het laatste geval kun je volstaan met het beantwoorden van de hoofdvraag en de deelvragen. In een onderzoeksrapport is er ruimte voor discussie (de onderzoeker werpt zijn licht op het onderzochte) en aanbevelingen.

Conclusie schrijven

De conclusie wordt aan het einde geschreven. Het is handig om tijdens een scriptie of werkstuk bij ieder hoofdstuk een conclusie te trekken en dat in enkele regels kernachtig samen te vatten aan het eind van ieder hoofdstuk. Bij het schrijven van de conclusie kun je een afweging maken tussen de verschillende bevindingen en deze noteren.

De conclusie begint met de probleemstelling: deze wordt beschreven en kort toegelicht. Vervolgens worden de resultaten en conclusies uitgelegd die in de scriptie of in het werkstuk zijn beschreven. Tenslotte wordt de hoofdvraag beantwoord en leg je uit hoe je tot de conclusie komt.

Tips conclusie schrijven

Een conclusie is kort en kernachtig. Een richtlijn is tussen de 100 en 400 woorden.
Alles wat in de conclusie staat, is eerder in de scriptie beschreven. Er komen geen nieuwe feiten aan het licht.

Conclusie en discussie

Meestal worden eerst de resultaten van het onderzoek gepresenteerd, alvorens met de conclusies te komen. In veel gevallen zal de onderzoeker ook een aantal aanbevelingen moeten doen aan de opdrachtgever. Ook is er dan ruimte voor discussie.

In de discussie worden eerst de conclusies in het licht van de probleemstelling besproken. Ook kan de onderzoeker zijn eigen mening kwijt. Een ander onderdeel is de evaluatie van het onderzoeksproces.