Het recht: hoger beroep, cassatie

Het in hoger beroep gaan in rechtszaken is niets anders dan een nieuw oordeel in een bepaalde zaak. Maar kan iedereen in hoger beroep gaan? En waar kan dat? Dit artikel geeft uitleg.

Definitie

Een partij, meestal de verliezende partij in de rechtszaak, kan besluiten om een hoger beroep aan te vragen aan de raadsheer. De raadsheer is meestal een hogere rechter. Deze raadsheer gaat de hele zaak opnieuw beoordelen. De uitspraak van de hogere rechter kan positief of negatief uitvallen voor de eiser. Deze uitspraak is bindend en staat boven de vorige uitspraak. Beide partijen dienen deze uitspraak te accepteren.

Wanneer de uitspraak van de hogere rechter niet bevredigend is voor een van de partijen kan deze nog in cassatie gaan. Dat is hetzelfde als in hoger beroep gaan, maar nu gaat de eiser in hoger beroep bij de Hoge Raad der Nederlanden (HR). De HR behandelt de zaak niet inhoudelijk, maar er wordt slechts beoordeeld of het recht goed is toegepast.

In Nederland zijn er vier gerechtshoven, in Amsterdam, Arnhem, Den Haag en Den Bosch. Ieder gerechtshof behandelt zijn eigen soort strafzaak, dit wordt een ressort genoemd. Wanneer een rechtbank vonnist en een of beide partijen gaan in hoger beroep tegen de uitspraak, wordt deze zaak door een van de vier gerechtshoven behandeld. Vaak behandelt het gerechtshof de zaak meervoudig, dat wil zeggen dat meer dan één rechter hierbij wordt betrokken.

Hoger beroep in het strafrecht

In het Nederlandse strafrecht kan iedere partij een beroep doen op het hoger beroep. Zowel het Openbaar Ministerie als de verdachte kunnen het vonnis van de rechter opnieuw laten beoordelen. In de praktijk zien we dat het OM het vaakst in hoger beroep gaat. Wanneer een partij in hoger beroep wil, wordt het verzoek door het Gerechtshof in behandeling genomen.

Zaken met een lichtere overtreding worden behandeld door de Kantonrechter. Wanneer een kantonrechter vonnist en de straf bestaat uit een geldboete van maximaal 500 euro, is het moeilijker om in hoger beroep te gaan. Dan zal de zaak eerst worden beoordeeld door de voorzitter van het gerechtshof. Wanneer deze oordeelt dat er geen mogelijkheid is tot hoger beroep, is de uitspraak van de kantonrechter in eerste aanleg dus definitief. Vaak worden deze verzoeken afgekeurd. Alleen zaken die complexe juridische afwegingen bevatten worden nog goedgekeurd.

Hoger beroep in het civiel recht

Binnen het civiele recht bestaan er verschillende benamingen van het hoger beroep. Na het vonnis van de eerste rechter kan er hoger beroep worden ingesteld. Wanneer een van de partijen in hoger beroep gaat heet dat principaal appel, wanneer beide partijen het niet eens zijn met het vonnis en dus beide partijen in hoger beroep gaan, wordt er gesproken van een incidenteel appel.

Zaken met een vonnis die bestaat uit een geldboete van maximaal 1750 euro worden niet altijd goedgekeurd tot het hoger beroep. Na het indienen van een aanvraag voor hoger beroep wordt gekeken of de zaak daar wel voor in aanmerking komt.