Hoogste bergtop in ons zonnestelsel: Olympus Mons

Wist je dat de hoogst bekende bergtop in ons zonnestelsel op de planeet Mars ligt? Dit punt is ongeveer drie keer zo hoog als de Mount Everest (8848 m), wat het hoogste punt op onze aarde is boven de zeespiegel. In dit artikel kom je meer te weten over deze opmerkelijke, buitenaardse berg.

De Olympus Mons in cijfers

Olympus Mons, letterlijk Berg Olympus, is een inactieve schildvulkaan, uitgedoofd, desolaat en oeroud. De vulkaan is op eenzelfde manier ontstaan als de Hawaïaanse vulkanen Mauna Loa en Mauna Kea, namelijk door een enorme magma-eruptie.
De top ligt grofweg zo’n 21,3 km boven de omliggende vlakte. Met een breedte van gemiddeld 620 km neemt de vulkaan een enorm uitgestrekt gebied in beslag dat ruim 3 x zo groot is als Nederland wat betreft oppervlakte.

De caldera is 85 km lang, 60 km breed en loopt af tot een dieptepunt van ruim 3 km. Het kan gezien worden als een diepe put bestaande uit 5 (put)kraters die elkaar overlappen.

Aureool

De vulkaan is omgeven door een 6 kilometer hoge steile klif bestaande uit ruggen en blokken. Dit is erg uniek voor een schildvulkaan op Mars. Dit gebied staat bekend als de Olympus Mons aureool of lichtcirkel. Dit cirkelvormige landschap toont tekenen van gletsjeractiviteit wat zou betekenen dat er water geweest had moeten zijn. Hierover zijn echter nog vele vragen.

Helling

Olympus Mons kent langzaam aflopende zijden die 2,5° tot 5° omhoog/omlaag lopen. Je zou niet eens doorhebben als astronaut dat je als het ware een berg beklimt. Vanaf het landoppervlak van Mars is de vulkaan ook moeilijk te onderscheiden van het omliggende gebied. Alleen vanuit de ruimte is de vulkaan echt goed zichtbaar. 1 hellingzijde is ongeveer (620 – 85 : 2) 267 km in lengte en loopt van 6 km hoogte naar 27 km hoogte. Per 267 km stijg je dus 21 km. Per km stijg je dus nog geen eens 100 meter. Bij een aardse berg lopen de hellingen altijd veel steiler omhoog.

Deze hellingen zijn gevormd door een continue afvoer van vulkaanproducten, met name lavastromen die stolden en de vulkaan stukje bij beetje uitbreidden. De planeet Mars kent geen echte platentektoniek. Dit betekent dat de Olympus Mons zich altijd op dezelfde plaats heeft bevonden. Door de lange geschiedenis van uitbarstingen veroorzaakt door hot spots, zwakke plekken onder de aardkorst, heeft de vulkaan mogelijk zo’n enorm grote diameter en hoogte.

Tot nu toe bevestigt de Olympus Mons het record van hoogste berg in ons zonnestelsel, dus maar van een erg klein deel in het heelal. Het zal vast niet lang meer duren voor dit record verbroken wordt als er meerdere hemellichamen buiten of in ons zonnestelsel worden ontdekt met hoge pieken.

Rheasilvia

Rheasilvia is een voorbeeld van een pas ontdekte impact krater. Deze krater met een piek van ongeveer een gelijke hoogte als Olympus Mons bevindt zich echter niet op een planeet maar op een asteroïde genaamd Vesta. Het kraterbassin heeft een enorme diameter van zo’n 505 kilometer. Dit is verbazingwekkend genoeg 90% van de totale diameter van Vesta zelf.

Het kraterbassin ligt zo’n 13 kilometer beneden het omringende landschap en bestaat uit golvend terrein. Centraal van het kraterbassin steekt een soort van reuzenterp omhoog van ongeveer 200 kilometer in diameter. Deze berg reist ongeveer 22 kilometer boven zijn basis uit en dus zo’n 9 kilometer boven het omringende landschap van Vesta buiten het kraterbassin.