De grootste vulkaan ter wereld
Het begin van de grootste vulkaan ter wereld bevindt zich op de bodem van de Grote Oceaan. Deze vulkaan staat bekend als het 'Tamumassief' en heeft een oppervlakte van honderden vierkante kilometers. Het is een passieve vulkaan, wat betekent dat de vulkaan is uitgedoofd. De laatste keer dat de vulkaan actief was is vele miljoenen jaren geleden. De vulkaan behoort tot de 'schildvulkanen'. Schildvulkanen zijn vulkanen die vaak groter kunnen worden dan andere vulkaansoorten omdat zij zeer lang actief kunnen blijven.
De grootste vulkaan ter wereld
Ontdekking
Wetenschappers die werkzaam waren aan de universiteit van Houston hebben in 2013 een enorme vulkaan ontdekt, die de grootste vulkaan op aarde blijkt te zijn. Deze enorme vulkaan wordt het Tamumassief genoemd en bevindt zich ongeveer 1600 kilometer ten oosten van Japan. Hier bevindt hij zich in de Grote Oceaan. Deze vulkaan wordt in het Engels het 'Tamu Massif' genoemd en bevindt zich op de Pacifische plaat.
Benaming
Het bestaan van het gebergte was al voor het einde van de 20 eeuw bekend. De naam 'Tamu' staat voor Texas A&M University. De wetenschappers aan deze universiteit waren vanaf het einde van de 20e eeuw bezig met hun onderzoek naar het gebergte. Het was in deze periode echter nog niet bekend hoe de onderzeese bergketen ontstaan is.
Shatsky Rise
Het Tamumassief is een onderdeel van de 'Shatsky Rise'. De Shatsky Rise is een regio op de zeebodem die bestaat uit meerdere vulkanen, namelijk de Tamu, 'Shirshov' en 'Ori' vulkaan. Dit gebied beslaat ongeveer 480 duizend vierkante kilometer, wat ongeveer gelijk staat aan de omvang van Californië. Wetenschappers hebben ontdekt dat de Tamumassief één (van de drie) vulkanen is, en niet aaneengesloten is aan andere vulkanen.
Schildvulkaan
De vulkaan behoort tot de zogenaamde schildvulkanen. Schildvulkanen zijn vulkanen met een zeer vlakke helling. Dit betekent dat deze vulkanen zeer breed van vorm zijn. Zij bevatten géén steile wanden zoals andere vulkaansoorten en lijken hierdoor op de schild van een krijger. Om deze reden worden deze gigantische structuren 'schildvulkanen' genoemd. Schildvulkanen kunnen zeer hoog en breed worden omdat deze soort voor langere periodes (soms wel miljoenen jaren) actief kunnen zijn. Gedurende deze periode stolt de lava meerdere malen en wordt de vulkaan in lagen opgebouwd.
Een schildvulkaan op Mars
De 'Olympus Mons' is een voorbeeld van een schildvulkaan die zich op een andere planeet bevindt. Olympus Mons is een 22 kilometer hoge vulkaan op Mars en is net als het Tamumassief uitgedoofd. De vulkaan is maar liefst tientallen miljoenen jaren actief geweest. Het Tamumassief is mogelijk breder dan Olympus Mons.
Numeriek model van stromingen in de mantel (rode gebieden zijn heter, blauwe kouder) /
Bron: Harroschmeling, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Leeftijd
De vulkaan is zo'n 144 miljoen jaar geleden ontstaan. De laatste keer dat deze actief was is ongeveer 130 miljoen jaar geleden. Dit betekent dat het Tamumassief meer dan 10 miljoen jaar actief is geweest. Gedurende deze periode heeft het gestolde lava ervoor gezorgd dat de vulkaan reusachtig is geworden. Wetenschappers vermoeden dat het Tamumassief boven een zogenaamde mantelpluim is ontstaan. Een mantelpluim is een plek waar er een opwaartse stroming van heet gesteente plaatsvindt. Andere vulkaansoorten, bijvoorbeeld spleetvulkanen, ontstaan boven de randen van tektonische platen (in plaats van bij een mantelpluim).
Het Tamumassief heeft een enorme omvang /
Bron: IODP, Wikimedia Commons (Publiek domein)Omvang
Het Tamumassief heeft een oppervlakte van maar liefst 450 bij 650 kilometer. Dit is ongeveer zeven keer zo groot als Nederland en even groot als het Verenigd Koninkrijk. De grootste vulkaan die nog actief is, de Mauna Loa, is 'slechts' 5.200 vierkante kilometers in omvang. De Mauna Loa bevindt zich in Hawaii. Het Tammumassief heeft een hoogte van ongeveer 4 kilometer. Het vreemde aan deze unieke vulkaan is dat het lijkt alsof deze vulkaan de aardkorst maar slechts op één plek heeft doorboord, terwijl er bij mantelpluimvulkanen vaak meerdere vulkanen op een rij aanwezig zijn.