Olympus Mons: De grootste vulkaan in het zonnestelsel

Olympus Mons is de grootste berg in ons zonnestelsel en is meer dan twee keer zo hoog als de Mount Everest. Het was in het verleden een actieve vulkaan die door de vele uitbarstingen steeds groter is geworden. Olympus Mons bevindt zich op Mars, wat een planeet is met een dunnere atmosfeer dan de aarde. Er heerst hier een lagere zwaartekracht waardoor een fictieve skydivesprong van de reusachtige berg hier langer zou duren dan op aarde. Hoe lang zou zo'n fictieve sprong duren en hoe hoog is de Olympus Mons precies?

Olympus Mons

• Waar bevindt Olympus Mons zich?
• Hoe is Olympus Mons ontstaan?
• Een vergelijking met de Mount Everest
• Een fictieve skydive vanaf Olympus Mons

Waar bevindt Olympus Mons zich?

Olympus Mons is de grootste berg in ons zonnestelsel. Technisch gezien is het schouwspel een enorme vulkaan. Tegenwoordig is de vulkaan echter niet actief meer. De berg bevindt zich op de planeet Mars en grenst aan de 'Tharsisregio'. De Tharsisregio is een gebied op Mars waar talloze grote vulkanen te vinden zijn. Olympus Mons ligt daar echter net buiten en behoort tot de 'Amazonisprovincie'. Er is een duidelijke scheiding tussen het gebied met veel reliëf en de open lege vlaktes die in de provincie voorkomen. Dit heeft te maken met de geologische activiteit en erosie die er door de jaren heen heeft plaatsgevonden.

Waarom zijn er op Mars meerdere vulkanen te vinden?

Mars lijkt ten opzichte van andere planeten in ons zonnestelsel het meest op de aarde. Mars heeft namelijk een vergelijkbaar verleden met dat van de aarde en was vroeger vele malen warmer. Er vond vroeger veel geologische activiteit plaats waardoor er veel vulkaanuitbarstingen plaatsvonden. Deze periode van geologische activiteit was lang genoeg om grote vulkanen te kunnen vormen.

Hoe is Olympus Mons ontstaan?

Volgens metingen die verricht zijn door het Mars Express ruimte-instrument is Olympus Mons meer dan honderd miljoen jaar oud. De laatste uitbarstingen zouden 'slechts' twee miljoen jaar geleden nog ontstaan zijn. De vulkaan behoort tot de zogenaamde 'schildvulkanen'. Dit zijn vulkanen die op een schild (verdedigingswapen) lijken omdat de helling die zij hebben zeer langzaam oplopen. Vulkanen zoals stratovulkanen hebben juist een steilere helling vanwege de manier waarop de lava uit de vulkaan stroomt. In het geval van schildvulkanen stroomt de lava langzaam in grote hoeveelheden over het gebied rondom de vulkaan. Het stollen gebeurt hierbij langzaam waardoor het vulkaangebied steeds groter wordt. Olympus Mons heeft zijn omvang te danken aan de vele uitbarstingen die hij gehad heeft waardoor iedere laag ervoor gezorgd heeft dat de vulkaan langzaam groter werd. Het aantal uitbarstingen die in de tientallen miljoenen jaren gebeurd waren is waarschijnlijk enorm.

Een vergelijking met de Mount Everest

Rondom Olympus Mons heerst er net als bij de Mount Everest een lage luchtdruk. Deze luchtdruk is ongeveer één tiende van wat er rond het Marsoppervlakte heerst. Bij Mount Everest is dit zo'n 30% ten opzichte van de luchtdruk rond zeeniveau. Dit heeft te maken met het feit dat laatstgenoemde berg een stuk lager is.

Hoe hoog is Olympus Mons en wat zijn de verhoudingen ten opzichte van de Mount Everest?

De Mount Everest is 'slechts' 8.848 meter hoog, terwijl Olympus Mons maar liefst 21.229 meter hoog is. De berg op Mars is tevens vele malen breder. Hierdoor past de Mount Everest vele malen in de totale omvang van Olympus Mons.

Een fictieve skydive vanaf Olympus Mons

Duur van een sprong met aardse zwaartekracht

Vanwege de enorme omvang van de vulkaan zou het voor een basejumper lang duren voordat diegene de grond bereikt. Wanneer er van een (aardse) valsnelheid van 320 kilometer per uur wordt uitgegaan (met het hoofd naar beneden om een optimale snelheid te bereiken) zou een fictieve sprong ongeveer vier minuten duren voordat diegene beneden is. Een sprong met de meeste weerstand zou ongeveer zeven minuten duren, wat bijna twee keer zo lang is als de meest efficiënte sprong. In realiteit zou bovenstaande sprong echter niet kunnen plaatsvinden omdat Olympus Mons vooral een brede vulkaan is zonder steile hellingen.

Hoe lang zou een sprong duren met de zwaartekracht van Mars?

De zwaartekracht op Mars is 0,38 maal zoveel als op aarde. Dit betekent dat een daadwerkelijke sprong bijna drie keer zo lang zou duren als de bovenstaande cijfers. Het zou voor een astronaut zo'n 11 tot ongeveer 18 minuten duren voordat deze beneden zou zijn als er voor de astronaut de mogelijkheid was om recht naar beneden te kunnen springen.