Neon: Het element
Neon (van Grieks is nieuw) is in 1898 ontdekt door William Ramsay en Morris Travers. Neon is na helium het lichtste edelgas en gloeit oranje/rood bij ontlading in een elektronenbuis. Hoewel neon een zgn inert gas is, kan het in laboratoria verbindingen vormen met fluor. Neon is een kleurloos, reukloos, smaakloos en monatomisch. Natuurlijke neon is een mengsel van drie stabiele isotopen: neon-20 (90,92 procent); neon-21 (0,26 procent); en neon-22 (8,82 procent). Neon heeft de smalste vloeistof traject. Het verschil tussen vast/vloeibaar- en vloeibaar/gas overgang is slechts 2,6 oC. Het element Neon wordt gevormd in sterren die minimaal 8 maal zwaarder zijn dan de zon.
Plaats van het element neon in het periodiek systeem
Naam | Symbool | Atoomnummer | Groep | Periode | Blok | Reeks | Kleur |
Neon | Ne | 10 | Edelgassen:
- Helium
- Neon
- Argon
- Krypton
- Xenon
- Radon
- Ununoctium
| Periode 2 | P-blok | Edelgassen | Kleurloos |
De chemische eigenschappen van het element neon
Atoommassa (u) | Elektronenconfiguratie | Oxidatietoestanden | Atoomstraal (pm) | ionisatiepotentiaal (kJ/mol) |
20,2 | [He]2s2 2p6 | 0 | 71 | 1e 2081
2e 3952
3e 6122 |
De fysische eigenschappen van het element neon
Dichtheid (kg•m−3) | Smeltpunt (K) | Kookpunt (K) | Smeltwarmte (kJ/mol) | Verdampings
warmte (kJ/mol) | Specifieke
warmte (J/kg.K) | Warmte
geleiding (W/m.K)
| Molair volume (m3/mol) |
0,90 | 24,5 | 27,1 | 0,33 | 1.73 | 16,71 (vloeibaar) | 904 | 0.049 |
Toepassingen van Neon
Neon wordt om zijn uitstraling van gekleurd licht toegepast in reclameverlichting. Dit zogenaamde neonlicht bevat neon, maar vaak ook andere gassen zoals argon en Xenon. De naam neon wordt gebezigd ook als andere gassen worden toegepast om verschillende kleuren te realiseren. Energie verbruik van neonlicht is lager als van LEDS. De kleur van de verlichting wordt bepaald door gassoort en stroomsterkte.
Een neonlamp is een met neon (of ander edelgas) gevulde glazen buis. Door met behulp van transformatoren een hoge spanning van 1000 tot 10.000 Volt tussen de uiteinden van de buis bij een lage stroom van 0,01 tot 0,10 ampère ontstaat een z.g.n. gasontlading. die de elektronen van in de gasatomen naar een hoger energieniveau brengen. Bij de terugval van die hogere energietoestand zendt het gas een voor dat gas kenmerkend licht uit. Neon gas wekt een rood-oranje licht op. Andere gassen geven andere kleuren volgens onderstaand tabel. Door menging van gassen worden meerdere kleuren verkregen. Ongeacht welk gas er wordt gebruikt, spreken we van neonlampen(buizen) Door de glazen buizen allerlei vormen te geven, worden verschillende figuren in de reclame-industrie gerealiseerd.
Gas | Neon | Helium | Krypton | Argon |
Kleur | Roodoranje | Goudgeel | Bleekpaars | Lichtblauw |
Voorbeeld van andere toepassingen van Neon
Neon wordt vaak als warmtetransportmedium in koelinstallaties gebruikt. Vloeibaar Neon heeft meer dan 40 keer de koeling capaciteit van vloeibaar helium.
Isotopisch onderzoek aan meteorieten laat zien dat in het heelal 21Ne wordt geproduceerd. Dat houdt in dat neon kan worden gebruikt voor het bepalen van de ouderdom van sommige rotsen en meteorieten.
Andere toepassingen van neon zijn o.a. in hoog-voltage indicatoren, in bliksemvangers, in meettoestellen, in televisie apparatuur en in gaslasers.
Voorkomen van neon
Neon komt meestal voor als gas die bestaat uit een enkel neonatoom. Het is een zeldzaam gas dat in de atmosfeer voorkomt in kleine hoeveelheden. In de aardatmosfeer komt neon sporadisch voor (ongeveer 0.0015%). Het wordt geproduceerd door lucht af te koelen tot vloeibare fase en vervolgens de neon af te scheiden door destillatie.
Neon kent drie stabiele isotopen: Ne-20 (90,48%), Ne-21 (0,27%) en Ne-22 (9,25%). de isotopen Ne-21 en Ne-22 zijn radioactief.
De algemene nucleaire reacties waarbij neon isotopen worden gegenereerd zijn neutronen emissie en alfa ontbindingsreacties van Mg-24 en Mg-25 (waarbij Ne-21 en Ne-22 worden geproduceerd).
Isotopen
Via neutronemissie en α-verval kunnen uit 24Mg en 25Mg de isotopen 21Ne en 22Ne worden geproduceerd.
De meest stabiele isotopen van neon
Isotoop | RA(%) | (Halveringstijd) | Verval | VE(MeV) | Vervalproduct |
20Ne | 90,5 | Stabiel bij 10 neutronen | --- | --- | --- |
21Ne | 0,27 | Stabiel bij 22 neutronen | --- | --- | --- |
22Ne | 9,25 | Stabiel bij 12 neutronen | --- | | |
24Ne | Synthetisch | 34,24 min. | Beta | 2,47 | 24Na |
Milieu en gezondheid
Neon is een zeldzaam atmosferisch gas en is niet-toxisch en chemisch inert. Neon is niet brandbaar en niet explosief of giftig. Er zijn geen gevallen van ecologische schade bekend als gevolg van de aanwezigheid van neon Het wordt geleverd in stalen hoge druk cilinders. Bij snelle ontsnapping van het gas bestaat het risico van brandwonden op huid of zelfs in de ademhalingswegen. Bij huidcontact of oogcontact met de vloeistof bestaat het gevaar van bevriezing.
Neon een inert gas dat verstikking veroorzaakt door verdringen van zuurstof. Vloeibaar neon verdampt snel, de lucht raakt in besloten ruimten snel verzadigd en de risico op verstikking is groot. De symptomen zijn kortademigheid, hyperventilatie, minder alert, het evenwicht wordt verstoord, de zintuigen werken slecht, emotioneel instabiel en snel moe. Wanneer de blootstelling toeneemt krijgt men te maken met krampen, misselijkheid, overgeven, hoofdpijn, bewusteloosheid, geraken in een coma en overlijden tenslotte.