Controversiële biobrandstoffen

Ze werden jaren geleden trots als ecologisch alternatief voor fossiele brandstoffen voorgesteld, maar ondertussen blijkt dat biobrandstoffen veel minder ecologisch zijn dan eerst gedacht. Biobrandstoffen blijken in veel gevallen zelfs nog meer C0² in de atmosfeer te brengen dan het gebruik van fossiele brandstoffen.

Biobrandstof

Biobrandstof werd tot voor kort gelauwerd als een ecologisch en ethisch verantwoord alternatief voor fossiele brandstof. Terwijl de planten groeien nemen ze onder invloed van fotosynthese koolstof op uit de atmosfeer. Wanneer ze tot olie gemaakt worden en uiteindelijk verbrand komt die koolstof terug in de atmosfeer, maar het gebruik ervan zou dus een nuloperatie moeten zijn, in tegenstelling tot het verbranden van fossiele brandstoffen.

Kritiek

De kritiek neemt steeds toe. Biobrandstof wordt gewonnen uit olierijke planten zoals palm. Landbouw voor voedsel wordt verminderd omdat er biobrandstof geteeld wordt, waardoor de honger in de wereld groot blijft en er worden jaarlijks vele vierkante kilometers regenwoud gekapt om er planten bestemd voor biobrandstof op te telen. Het telen en gebruiken van deze planten blijkt in veel gevallen net meer CO² in te atmosfeer te brengen dan het ontginnen en gebruiken van traditionele fossiele brandstoffen zoals aardolie en aardgas.

Ongeveer 5% van de gebruikte brandstoffen in de EU zijn zogenaamde biobrandstoffen. In de VS is dat 10%. Op wereldschaal is het aandeel biobrandstof nog kleiner, maar toch ziet het er niet naar uit dat biobrandstoffen zullen verdwijnen, ook al blijken ze niet zo 'bio' als de naam doet vermoeden. De meeste voorspellingen wijzen zelfs in de andere richting. Biobrandstoffen zullen aan belang winnen, en tegen 2035 zou tussen de 20 en 40 % van de gebruikte brandstoffen uit planten gewonnen worden.

Niet milieuvriendelijk, wel hernieuwbaar

Er wordt dus sterk getwijfeld aan de milieuvriendelijkheid van biobrandstoffen, maar hun hernieuwbaarheid is wel zeker. Conventionele oliebronnen zijn eindig, en na een tijd wordt het te duur en onrendabel om fossiele brandstoffen uit de grond te halen. De kostprijs van biobrandstof blijft echter min of meer stabiel, en de voorraad lijkt minder eindig omdat er telkens opnieuw geteeld kan worden. Mede daarom, en omdat de grote olievoorraden die nog overblijven in politiek onstabiele regio's liggen, blijven biobrandstoffen aan belang winnen. De keuze ervoor lijkt wel vaker geo-politiek strategisch geïnspireerd, en niet ecologisch. Het wordt wel geadverteerd als een ecologische keuze omdat dit goed in de markt ligt, consumenten eisen van bedrijven dat ze ethisch en ecologisch verantwoord handelen. Dit doen alsof men ecologisch handelt heet 'greenwashing'.

Onderzoek

Het onderzoek naar biobrandstoffen blijft lopende, want vroeg of laat zal de voorraad aardolie op zijn en hebben we nood aan een alternatief om onze energie-infrastructuur en wagens te kunnen blijven gebruiken. Dat biobrandstoffen op dit moment dus veel minder 'groen' zijn dan eerst gedacht en geadverteerd is dus geen ramp. De hele wereldeconomie is momenteel gestoeld op het verbranden van olie en andere fossiele brandstoffen, en via onderzoek naar onder andere biobrandstoffen kan alle bestaande infrastructuur nog steeds gebruikt worden nadat de grote voorraden aardolie opgedroogd zijn. De kans is groot dat productieprocessen blijven verbeteren, en dat de ecologische waarde van biobrandstoffen verbetert dankzij verder onderzoek. Of het werkelijk ooit een even groen alternatief kan zijn als windmolens of zonnepanelen is op dit moment nog niet zo duidelijk.

Algen

Eén van de meest beloftevolle alternatieven zijn op dit moment algen. Algen zijn heel oude waterplanten en hebben een eerder eenvoudige stofwisseling. Ze nemen CO² op uit de lucht, maken suikers en stoten zuurstof weer uit. De algen kunnen gemanipuleerd worden om olie (vetten) te produceren in plaats van suikers. In een omgeving met weinig voedingsstoffen gebruiken de algen de grondstoffen wel om vetten (lipiden) te maken. Deze kunnen dan weer makkelijker gebruikt worden om kwaliteitsvolle olie van te maken, waarop auto's en andere machines kunnen werken.

Lees verder

• Getijdenenergie
• Geothermische energie in Oost-Afrika
• GravityLight™: gratis elektriciteit dankzij de zwaartekracht
• Ecotoerisme in Venetië