IJzel en ijsregen is een reden voor code rood

Onderweg naar het noorden van ons land hoor je uit de autoradio dat er code rood is afgegeven voor het noorden van ons land. Het laagje sneeuw wat er gevallen is dooit langzaam weg, maar de temperatuur ligt nog rond het vriespunt. Code rood betekent oppassen! In dit geval wordt er gewaarschuwd voor ijzel of misschien wel ijsregen. De wegen zullen spekglad worden wanneer het gaat ijzelen, en veranderen in een ijsbaan.

• Wat is ijzel
• Verdamping van regendruppels
• IJsregen
• Weeralarm
• Criterium voor code rood bij ijzel en ijsregen
• Criterium voor code oranje bij ijzel en ijsregen
• Criterium voor code geel bij ijzel en ijsregen

Wat is ijzel

Na een vorstperiode valt de dooi in. De grond is nog bevroren en de temperatuur ligt net rond het vriespunt. Wanneer het dan gaat regenen, koelen de regendruppels in de lager gelegen koude lucht weer af tot onder het vriespunt. Zodra de onderkoelde regendruppels dan de koude grond raken bevriest het direct tot een helder ijslaagje. Levensgevaarlijk voor in het verkeer.

Bijna niet te zien
IJzel is moeilijk zichtbaar op de weg. Het dunne laagje ijs laat de structuur van de weg nog heel goed zien. Je ziet het ijslaagje niet! Door gladheidsbestrijders en door meteorologen wordt ook daarom ook wel gesproken van ‘black ijs’. De wegen worden iets donkerder maar spek-en spekglad, wat amper zichtbaar is.

Verdamping van regendruppels

Een andere vorm van ijzel is wanneer de lucht nog erg droog is. De regendruppels verdampen deels voordat ze de koude grond raken. Dit verdampen kost energie en de regendruppel koelt af tot onder het vriespunt. De onderkoelde druppel die dan op de grond valt, vriest meteen vast in de vorm van ijs. De onderkoelde regendruppels vallen op wegen en objecten als bladeren, bomen, uitgebloeide rozen, deurklinken, bovenleidingen en bijvoorbeeld paddenstoelen. Als een mooi glanzend en doorzichtig jasje. Maar levensgevaarlijk voor weg- en luchtverkeer.

IJsregen

IJsregen is een vorm van neerslag. Door zachte lucht gaat het regenen. De grond is nog bevroren en de vorstlaag boven het aardoppervlak is nog koud. De regen bevriest dan ook op weg naar beneden wordt een beetje glazig en doorzichtig. Als kleine ijskorrels komen ze op de grond terecht. De korrels zijn niet groter dan 5 mm. Ze lijken op hagelkorrels maar de ijskorrel is onregelmatiger en veel kleiner dan de hagelkorrel. IJsregen geeft geluid. Het ritselt, net als de wind. Het tokkelt tegen de ramen en op de grond. Het is een ander geluid dan wanneer het hagelt.

IJsregen of hagel
Meteorologisch is het verschil tussen hagelstenen en ijskorrels te verklaren door verschil in convectie. Door de verticale stroming met verschil in temperatuur, dichtheid en druk. Beter bekent als thermiek. Bij het ontstaan van hagelkorrels speelt convectie namelijk een rol en bij de vorming van ijsregen speelt convectie geen rol. Als gewoon waarnemer is het dus zaak om goed te kijken naar de korrels en te luisteren naar het geluid.

Weeralarm

Het KNMI geeft een weeralarm uit wanneer weersomstandigheden kunnen leiden tot gevaarlijke situaties. Zo mogelijk wordt 48 uur vóór de verwachte weersomstandigheden, een waarschuwing gegeven. Een weeralarm wordt op zijn vroegst 12 uur van te voren gegeven, bij een kans van 90% procent zekerheid dat de verwachte weersomstandigheden voor problemen kan zorgen.
Het weeralarm voor ijzel en ijsregen heeft de volgende criteria om een weeralarm uit te geven:

Criterium voor code rood bij ijzel en ijsregen

Het criterium voor code rood is dat het weer is erg gevaarlijk is. Er komen heftige weersomstandigheden. Grote schade en ongevallen zijn waarschijnlijk het gevolg zijn, vaak met risico voor lijf en leden. Houd het weer in de gaten, volg het op de voet en volg de aanwijzingen en opdrachten van autoriteiten op.

Criterium voor code oranje bij ijzel en ijsregen

Voor code oranje is de criteria dat het weer gevaarlijk is. Er wordt ongewoon weer verwacht. Schade en ongevallen kunnen mogelijk zijn. Wees waakzaam en houdt het weerbericht in de gaten. Blijf op de hoogte en volg het advies van bevoegde instanties op.

Criterium voor code geel bij ijzel en ijsregen

Het criterium voor code geel is dat het weer mogelijk gevaarlijk kan zijn. De verwachting is niet dat het uitzonderlijk zal worden, maar wees voorzichtig. Houd met activiteiten uitoefenen rekening dat het weer een risico kan geven. Blijf op de hoogte van de verwachtingen en neem geen risico.