Zonnevlekken op de zon vanaf Aarde zichtbaar
De zon hebben we nodig als mens. Het maakt ons blij en wanneer de zon schijnt is onze stemming vaak vrolijker, blij en tevreden. De zonnevitamientjes ook wel genoemd. Vitamine D wordt aangemaakt door zon in de huid van een mensenlichaam. Vitamine D welke zorgt voor een betere algemene weerstand. Naast vitamine D zorgt het ultraviolet licht van de zon, ook voor de aanmaak van endorfines. Endorfines die de mens eveneens een gevoel van euforie geven. Wanneer de zon een dag een beetje verscholen achter de wolken zit, is het mogelijk om vanaf de Aarde, zwarte vlekken op de zon te zien. Wat zijn die zwarte vlekken?
De zon
De zon is een ster in het planetenstelsel waar ook de aarde deel van uit maakt. De zon is een bron van elektromagnetische straling. Vanaf de aarde gezien, is de zon het helderste object aan de hemel. De zon lijkt zo dichtbij. We voelen de warmte en we zien de zon met het blote oog. Maar de zon is ver weg. We draaien er als mensen op aarde, ongeveer 150 miljoen kilometer in een jaar tijd omheen. In de kern van de zon bestaat uit heet waterstof en helium en is het meer dan 15 miljoen graden Celsius. De energie van de zon wordt in de kern geproduceerd. Onder deze omstandigheden kan kernfusie plaatsvinden maar bij de zon gaat het om waterstofdiffusie. Bij iedere reactie worden vier waterstofatomen gefuseerd tot één heliumatoom. En omdat het gas zo heet is gloeit de zon. De hitte van de kern wordt op twee manieren naar het oppervlak getransporteerd, namelijk
- door stralingstransport
- en convectie
Stralingstransport en convectie
Stralingstransport houdt in dat de hitte van binnen naar buiten getransporteerd wordt. Er treedt convectie op wanneer dit niet snel genoeg kan. Grote bellen heet gas treden erop binnen in de zon. Dicht onder het oppervlak van de zon bevindt zich dan ook de convectiezone. Enorme stromen van gas welke uiteindelijk het oppervlak zullen bereiken. Eenmaal bovenaan geven ze met felle kracht, hun warmte aan het oppervlak af en de gasbellen zakken vervolgens weer terug naar beneden. Daar worden ze weer opgewarmd en begint het proces opnieuw.
Zonnevlekken
Vanaf de aarde zie kun je af en toe donkere vlekken op de zon zien. Wanneer de zon enigszins gesluierd wordt door wolken of bij zonsopkomst of zonsondergang. De zwarte vlekken zijn zonnevlekken. Zonnevlekken zijn oppervlakten die donkerder lijken dan de omgeving door hun lagere temperatuur. Het zijn gebieden met een grote magnetische activiteit. De zonnevlekken hebben op de zon zelf een temperatuur die 1000 tot 1500 graden lager ligt, dan de omgeving op de zon. De omgeving zelf heeft een oppervlakte temperatuur van 5500 ° Celsius. Vanaf de aarde lijkt het (wanneer zichtbaar)of de zonnevlekken zich bewegen. De oorzaak hiervan is dat ook de zon om haar as draait. Het magnetisch veld bij zonnevlekken zorgen ervoor dat de magnetische polen van de zon, ruwweg om de 11 jaar van plaats wisselen. Zonnevlekken transporteren zuidgerichte velden naar de Noordpool en noordgerichte velden naar de Zuidpool. Noord wordt zuid en omgekeerd! De zonnevlekken zitten vaak in groepjes bij elkaar van 10 tot wel 100 donkere vlekken.
Types
Onderscheid wordt er gemaakt in:
- zonnevlek type A. deze kunnen na korte tijd weer verdwijnen.
- zonnevlek type B. Een grote zonnevlekkengroep met twee grote donkere vlekken. Het zijn vaak twee polige zonnevlekken waar het ene centrum met de Noordpool overeenkomt en het andere centrum met de magnetische Zuidpool (ompolen)
- Zonnevlek type C. Een van de twee hoofdvlekken heeft een hof. Bij een hof is het donkere middelpunt niet helemaal donker maar heeft een gestreept patroon. De temperatuur in het vlekkenhof en de kern van de zonnevlek kan wel soms meer dan 1000 graden verschillen.
- Zonnevlekken type F. De uitgebreidste groep zonnevlekken. Soms wel meer dan 100 vlekken.
- De zonnevlekken H en J. Deze zijn soms maanden zichtbaar
Hoe meer zonnevlekken er te zien zijn, hoe actiever de zon
Het aantal zonnevlekken is een maat voor de activiteit van de zon: hoe meer er te zien zijn, hoe actiever de zon. Een actieve zon produceert korte explosies van energie waarbij geladen deeltjes (ioniserend) vrijkomen. De zonnevlammen.
De zonnevlam
Zonnevlammen zijn sterke uitbarstingen van elektromagnetische stralingen. Een zonnevlam kan gepaard gaan met een plasmawolk. Zonnevlammen zijn er eveneens in verschillende intensiteiten en hebben namen.
- Klasse C. Kleine uitbarstingen. Deze hebben amper invloed op de aarde.
- Klasse M. Deze uitbarsting is heftiger dan een zonnevlam uit de C klasse. Met name op de Noord- en Zuidpool is kan deze uitbarsting merkbaar zijn.
- Klasse X. De meest hefstigste zonnevlammen die op aarde voor problemen kan zorgen.
Zonnewind
Bij een zonnevlam hoort zonnewind. De zonnewind zit vol met grote hoeveelheden elektromagnetische straling. Dit kan de communicatie op aarde hinderen en GPS systemen minder nauwkeurig maken. Satellieten in de ruimte kunnen in moelijkheden komen.
Poollicht
We hebben het noorderlicht (Aurora Borealis) en het zuiderlicht (Aurora Australis). Wanneer er bij de zonnevlam een plasmawolk vrijkomt, is er een kans om op de polen van onze aarde, een schitterend schouwspel te zien. Groenige en blauw bewegende ‘wolken’ die dansend door de lucht gaan. Plasmawolken hebben een samenstelling van hoofdzakelijk protonen en neutronen en worden door een zonnevlam de ruimte in geslingerd. De wolk wordt door magnetische velden afgebogen naar de polen en door de geladen deeltjes licht de atmosfeer op.
De Zonnecyclus
Het waarnemen van zonnevlekken, welke samen gaat met de zonneactiviteit is een herhalend proces van gemiddeld 11 jaar. Perioden met zonneactiviteit geven veel zonnevlekken (zonnemaxima). Perioden met weinig zonnevlekken en dus weinig zonneactiviteit geven een zonneminima. Een nieuwe zonnecyclus begint wanneer de eerste nieuwe zonnevlek ( welke magnetisch ompolen) is waargenomen. De zonnemaxima die nu bezig is, is lang op gewacht. In 2008 is de zonnecyclus 24 begonnen en nu, anno 2014 nog bezig. Langzaam wordt duidelijk dat het de zwakste zonnecyclus is sinds eeuwen.
De zonnevlekken zijn met het blote oog te zien
Te zien en te fotograferen. Maar een waarschuwing blijft op zijn plaats. Kijk nooit met de camera (net als met je oog ) in de zon. Kies momenten uit wanneer de zon laag aan de horizon staat. Zonsopkomst of zonsondergang. Of wanneer de zon verscholen gaat achter dunne bewolking. Wanneer de wolken enigszins het licht temperen.