Zhang Heng, de Chinese wetenschapper

Zhang Heng is een wetenschapper en uitvinder die geboren is in 78 n.Chr. Hij heeft meerdere dingen ontdekt die later erg handig zijn geweest. Zo was hij de eerste die een soort seismograaf heeft uitgevonden, ook is hij de eerste persoon geweest die een groot deel van ons sterrenstelsel in kaart heeft gebracht.

Zijn leven

Zhang Heng is in 78 n.Chr. geboren in de plaats Nanyang, gelegen in China. Hij heeft op 16-jarige leeftijd zijn familie verlaten om in verschillende Chinese steden te gaan studeren. Hij heeft eerst enkele literaire werken geschreven, op 30-jarige leeftijd ging hij zich volledig richten op de wiskunde en de astrologie. In 123 n.Chr. heeft hij de kalender in overeenstemming met de jaargetijden gebracht. Een aantal jaren later, in 132 n.Chr. heeft Zhang Heng de seismograaf uitgevonden om aardbevingen te kunnen meten. Deze laatste uitvinding werd pas zo'n 1700 jaar later in het westen gedaan. Zhang Heng is gestorven in 139 n.Chr.

De seismograaf

China had regelmatig te lijden onder aardbevingen en Zhang moest vastleggen waar en wanneer er een aardbeving was opgetreden. Als een van de weinige in zijn tijd was hij niet van mening dat een aardbeving een straf van god was. Hij was van mening dat een aardbeving een wetenschappelijk iets was en dat het land zich erop zou moeten kunnen voorbereiden, om deze reden ontwikkelde hij zijn 'di dong yi' oftewel een 'aardbewegingsinstrument'. Ook Zhang wist nog niet dat een aardbeving werd veroorzaakt door het schuiven van de tektonische platen.

De seismograaf die hij had ontwikkeld was erg groot, de diameter van het apparaat was ongeveer twee meter! Bijna het hele apparaat was gemaakt van brons. Er waren acht dunne koperen staven aan het ene uiteinde van de centrale schacht bevestigd en eenzelfde aantal drakenhoofden aan de andere kant van de schacht. Deze drakenkoppen waren gericht in de acht belangrijkste windrichtingen. Onder elke drakenkop bevond zich een kikker met een opengesperde bek. Wanneer er in de aarde een trilling plaatsvond, viel er een koperen bal vanuit de drakenkop in de open gesperde bek van de kikker die zich het dichtste bij de betreffende windrichting bevond.

De kikker liet op dat moment een belletje rinkelen zodat Zhang het nieuws aan de keizerlijke familie kon gaan berichten. In 138 n.Chr. viel er een koperen bal in de westelijke richting. Zhang heeft dit meteen aan de keizer laten weten. Twee hele dagen gebeurde er niks bijzonders en waren er geen schokken in de aarde voelbaar, mensen begonnen te twijfelen aan het apparaat van Zhang. Na iets meer dan twee dagen kwamen er een aantal boodschappers te paard aan die een melding wilden maken van een aardbeving, 500 kilometer naar het westen. Zhang had gelijk gehad en de keizerlijke familie moest toegeven dat het een werkende uitvinding was. Tegenwoordig zijn er in sommige musea nog replica's terug te vinden van de seismograaf van Zhang.

De sterren waarnemen

Een zeer bekende eigenschap van Zhang was dat hij zich zeer intens kon concentreren op dingen. Hij maakte op het gebied van astronomie regelmatig gebruik van deze eigenschap. Op grond van zijn waarnemingen leidde hij correct af dat de zon ervoor zorgde dat de maan licht gaf en dat een maansverduistering werd veroorzaakt doordat de schaduw van de aarde over het maanoppervlak heen trok.

Zhang heeft de sterrenhemel nauwkeurig in kaart gebracht. Hij tekende 2500 sterren die zich bevonden in 124 sterrenstelsels, 320 van de sterren gaf hij een eigen naam. Zhang maakte een schatting dat er inclusief de zeer kleine sterren er zich ongeveer 11.000 sterren in ons sterrenstelsel bevonden. Hij was ook net als zijn Griekse voorgangers van mening dat de aarde een bol was en dat deze in het midden van het heelal lag. Zhang is de eerste persoon geweest die erin slaagde om een driedimensionaal model van de aarde te maken, het was een bronzen bol die ronddraaide op waterkracht. In de loop van het jaar, dit was een volledige omwenteling, gaf deze bol ook de veranderende ligging van de sterren weer.