Wat zijn conjunctuurindicatoren?

Een conjunctuurindicatoren geeft aanwijzingen over de ontwikkeling van de economie. Uit de indicatoren kan je aflezen in welke conjunctuurfase de conjunctuur zich op dit moment zich bevindt en naar welke fase de conjunctuur zich beweegt. Maar wat zijn de indicatoren, hoe worden ze gemeten en wat voor betekenis hebben de verschillende indicatoren.

Conjunctuurindicatoren

Er zijn verschillende indicatoren om te herkennen in welke conjunctuur wij ons op dit moment bevinden en hoe de conjunctuur zich zal ontwikkelen. We zullen straks enkele indicatoren bespreken, namelijk:

• Consumenten- en producentenvertrouwen
• Werkloosheid en vacatures
• Aantal uitzenduren

Consumenten- en producentenvertrouwen

Consumentenvertrouwen

Het consumentenvertrouwen en de consumentenbestedingen zijn aan elkaar verbonden. Als het consumentenvertrouwen hoog is zullen er meer en grotere consumentenbestedingen plaatsvinden, omgekeerd gebeurt er hetzelfde. Het consumentenvertrouwen wordt gemeten door enquêtes te houden over de verwachting van economische groei.

Producentenvertrouwen

Als het producentenvertrouwen groot is zullen meer ondernemers bereid zijn om meer te investeren. Dat heeft positieve effecten op de economie omdat er dan meestal meer vacatures worden geopend. Het producentenvertrouwen wordt gemeten door ondernemers te vragen over de verwachte economische ontwikkelingen in het algemeen, hun branche en van hun eigen onderneming.

Werkloosheid en vacatures

De omvang van de werkloze beroepsbevolking en het aantal vacatures laat meestal een tegengesteld verband zien. Als het aantal vacatures relatief groot is, is de omvang van de werkloze beroepsbevolking relatief klein en omgekeerd. Bij een hoogconjunctuur groeit de vraag naar werknemers en dus stijgt het aantal vacatures. Dat zal leiden tot een inkrimping van de werkloze beroepsbevolking en wordt het moeilijker om alle vacatures te vullen. Bij een laagconjunctuur zal dit omgekeerd zijn. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) meet het aantal vacatures en de hoeveelheid werklozen.

Aantal uitzenduren

Het aantal uitzenduren is ook een indicator voor een economische fase. Als de conjunctuur op het punt staat te stijgen en de producenten wat meer vertrouwen krijgen en meer willen produceren, zullen de producenten meer mensen aannemen. Maar omdat het nog geen zekere tijden zijn nemen producenten liever eerst uitzendkrachten in dienst, zodat ze nog nergens aan vast zitten. Zo kan je zien dat er snel daarna een economische vooruitgang zal plaatsvinden. Het Centraal Bureau voor de Statistiek meet de aantal uitzendkrachten en hun uren.

Waarvoor gebruik je conjunctuurindicatoren?

Conjunctuurindicatoren worden gebruikt om vast te stellen in welke conjunctuur we ons bevinden, een lage- of hoge conjunctuur. Ook kan je uit de indicatoren zien of de conjunctuur zich gaat verbeteren of verslechteren. Economen en overheden gebruiken conjunctuurindicatoren om te voorspellen wat de economie gaat doen, zodat ze daar op in kunnen spelen. Het Centraal Bureau voor Statistiek gebruikt alle conjunctuurindicatoren om een conjunctuurklok voor Nederland te maken. Zo kan iedereen snel zien hoe de economie zich de afgelopen tijd veranderd heeft. Om echte conclusies uit de conjunctuurindicatoren te trekken blijft natuurlijk gewaagd, want je weet nooit zeker wat de economie gaat doen. Je weet alleen zeker wat de economie gedaan heeft in het verleden.

Lees verder

• Conjunctuurklok
• Conjunctuur stabilisatoren