Onweer tijdens een warme zomerse dag
In de zomer tijdens warme, hete en tropische dagen is de kans op onweer relatief groot in Nederland. Kans op extreem noodweer stijgt enorm zodra de temperatuur stijgt en het enorm vochtig is. Het onweer zie je in de verte aankomen. Onweer kan plaatselijk zijn, maar ook een gebied van enkele tientallen kilometers beslaan. De ontlading van de botsing tussen warme onderlucht tegen koude bovenlucht kan enorm heftig zijn: onweer, bliksem en donder als resultaat!
Tropisch warm
Temperaturen kunnen tropische waarde aannemen in Nederland. Zodra de Bilt 30 graden Celsius, of meer, meet, is het officieel een tropische dag in Nederland. Zodra tropische waarde worden gemeten stijgt de kans op onweer enorm.
Extreem weer
Kans op extreem onweer stijgt tijdens de zomer in Nederland zodra het:
- Enorm vochtig is en de
- Temperaturen flink stijgen.
Onweer aan zien komen
Van verre zie je het onweer aankomen. Grijze stapelwolken ontwikkelen zich. Als deze wolken zich opbollen en in hoeveelheid flink toenemen en de wind trekt aan, is het tijd om dekking te zoeken. Deze typische wolken kunnen uitgroeien tot onweersbuien.
Buien
Onweer kan zich voordoen als een scherp afgelijnde wolkenvorm. De intensiteit van de buien kunnen enorm zijn. Het gebied van het noodweer kan enkele tientallen tot ongeveer 100 kilometer lang zijn. Deze buien ontstaan zodra koude bovenlucht botst op warme onderlucht.
Donder en bliksem
In de botsing tussen warme en koude lucht vallen koude ijsdeeltjes in het hart van de storm naar beneden en botsen tegen opstijgende warme waterdeeltjes op. De deeltjes met een negatieve lading wegen zwaarder en zakken naar beneden, terwijl de positief geladen deeltjes naar boven stijgen omdat ze lichter zijn. Het is een enorme batterij.
Noodweer
Zodra het noodweer groeit, stoot de storm zijn negatief geladen onderkant negatief geladen ionen weg van het aardoppervlak. Hierdoor ontstaat op de aarde een positief geladen lading. De balans tussen deze twee explosieve ladingen moeten hersteld worden: bliksem is een zware elektrische ontlading tussen de onweerswolken.
Bliksem op de grond
Hoe ontstaat bliksem dat op de grond terechtkomt? Bliksem dat op de grond neerkomt, ontstaat wanneer een negatieve lading zich een weg van de minste weerstand baant door geïoniseerde lucht, met een zigzag na iedere 25 meter. Wanneer deze in de buurt komt van het aardoppervlak, schiet een positieve lading vanuit de aarde omhoog en sluit op die manier de stroomkring. Als resultaat ontstaat een inslag met een snelheid van 300 miljoen meter per seconde en met een kracht van 100 miljard volt. Schuilen voor onweer is het beste, behalve als je een stormjager bent.
Meetinstrumenten
In Nederland meten we deze blikseminslagen sinds 15 jaar. Metingen worden verricht om te ontdekken hoeveel inslagen er zijn, het aantal ontladingen en de plaatsen van de inslag. Gegevens van de afgelopen 15 jaar geven een sterk wisselend beeld. Sommige maanden gaven een inslag van ruim 4000 weer, andere amper 60. De elektrische activiteit varieert enorm!
Donderslag
Hoe ontstaat donder? De donderslag na de bliksem ontstaat door de schokgolven van de lucht die uitzet en weer samen trekt rond de superhete bliksemflits.
Zwaar onweer
Een voorbode van zwaar onweer kan gepaard gaan met plotselinge sterke windvlagen, veel regen en zelfs met hagel! Zware onweersbuien kunnen hagelstenen zo groot als tennisballen produceren. De temperatuur kan binnen een half uur dalen met ongeveer 10 a 15 graden! De donderwolken groeien enorm uit en kunnen tot 15 kilometer hoogte stijgen. Enorm veel neerslag kunnen uit deze explosieve donderwolken komen. In Nederland kunnen uit zwaar onweer windhozen en waterhozen ontstaan.
Tornado
Kan er vanuit zwaar onweer een tornado ontstaan in Nederland?
Tornado’s zoals in Amerika, komen amper tot niet voor in Nederland. Een tornado groeit vanuit zwaar onweer. Zwaar onweer komt, zeker in de zomermaanden, relatief voor in Nederland. Een tornado groeit uit een explosieve storm als de donderwolken uitgroeien tot ongeveer 16 kilometer hoogte. In Nederland gebeurt dat amper: de donderwolken in Nederland groeit uit tot rond de 13 kilometer. Net enkele kilometers te kort om zich een heuse tornado te kunnen vormen.