Maansverduistering, bloedrode maan, supermaan en blauwe maan

De maan kan verschillende kleuren hebben of met verschillende kleuren benoemd worden. Elke maand is er een volle maan en heel af en toe zelfs twee. Deze tweede volle maan in één maand noemen we een blauwe maan. Staat de volle maan zeer dicht bij de aarde, dan heet dit een supermaan. Deze is dan extra groot en fel van kleur en licht. Een maansverduistering én een supermaan tegelijkertijd is heel bijzonder. Zo vaak komt dit niet voor. De maansverduistering kleurt dan de maan bloedrood, waardoor dit fenomeen ook wel 'bloedmaan' wordt genoemd.

• Maansverduistering
• De bloedmaan
• Wanneer is de volgende maansverduistering?
• Wat is de supermaan
• Blauwe maan

Maansverduistering

In het najaar van 2015, in de nacht van 27 september naar 28 september is er in Nederland een volledige maansverduistering te zien geweest, waarbij de maan zich geheel in de schaduw van de aarde bevond. De volle maan stond precies aan de achterkant van de aarde en de aarde stond precies voor de zon. Maansverduisteringen vinden altijd plaats bij de volle maan. Het moet op de eerste plaats te zien zijn, wat inhoudt dat de lucht redelijk onbewolkt moet zijn én de maan moet precies in de schaduw van de aarde staan (in de kernschaduw). Vaak ligt de volle maan enkele graden boven of onder de aardschaduw zodat er nét geen volledige maansverduistering is. We spreken dan van een gedeeltelijke maansverduistering. Komt de maan alleen in de bijschaduw van de aarde dan is de verduistering een penumbrale maansverduistering

De bloedmaan

Een maansverduistering duurt langer dan een zonsverduistering. Een maansverduistering duurt uren, terwijl een volledige zonsverduistering slechts enkele minuten duurt. Bij een zonsverduistering is het advies om een eclipsbril te dragen en bij een maansverduistering kan het zonder een eclipsbril. Langzaam schuift de maan in de bijschaduw en in de kernschaduw. Totdat de maan geheel in de kernschaduw van de aarde staat en geheel rood kleurt. In deze periode van de verduistering is er iets moois te zien: de bloedmaan met de koperrode gloed. Het zonlicht dat door de damplicht schijnt, wordt afgebroken en kleurt de maan rood. De rode licht is dus geen direct zonlicht maar de langste golflente van licht, de rode kleur. Langzaam komt de maan weer in de bijschaduw en na verloop van tijd is het weer geheel volle maan.

Wanneer is de volgende maansverduistering?

Een totale maansverduistering komt niet zo vaak voor. Zo eens de twee tot drie jaar. Een gedeeltelijke maansverduistering komt vaker voor. Een volledige maansverduistering is te verwachten op:

• 16-05-2022, alleen het begin van de maansverduistering;
• 14-03-2025, alleen het begin van de maansverduistering;
• 07-09-2025, het maximum van de maansverduistering en het einde;
• 31-12-2028, het maximum van de maansverduistering en het einde;
• 26-06-2029, het begin van de maansverduistering en het maximum;
• 20-12-2029, de hele maansverduistering.

Wat is de supermaan

De supermaan, is altijd een volle maan waarbij de afstand tot de aarde het kleinst is. De maan draait om de aarde maar de baan om de aarde is niet precies rond. De maan is dan dichter bij de aarde en is groter en geeft meer licht. De maan is bij de supermaan wel 14 % groter en geeft 30% meer licht dan de normale volle maan. Dat de maan in de helft van de gevallen dichterbij de aarde staat dan gemiddeld is een feit en de supermaan van 2016 was zo ongeveer het maximaal haalbare.

Supermaan en maansverduistering

De supermaan, samen met een totale maansverduistering komt niet vaak voor. De laatste keer was in 1982. Afhankelijk blijf je echter van het weer. Bewolking gooit vaak roet in het eten is dan is er niets te zien.

Blauwe maan

Elke maand is er een volle maan maar eens in de twee tot drie jaar, omdat de kalender niet helemaal gelijk loopt met de maancyclus, twee volle manen in een maand voor. De twee keer is de blauwe maan. Waarom de tweede maan in de maan blauwe maan heet is niet bekend. Is het omdat:

• door de uitbarsting van de vulkaan Krakatoa in Indonesië in 1883? Er zaten toen veel asdeeltjes in de lucht waardoor de maan blauw leek;
• er veel over gezongen wordt;
• de volle maan af en toe te zien is voor zonsondergang en de lucht nog blauw kleurt en de maanzeeën de blauwe kleur van de lucht lijken te weerspiegelen?

Weetje

Wanneer de Maan opkomt moet het maanlicht een langere weg door de atmosfeer afleggen en wordt 'gefilterd'. Dit veroorzaakt een fel oranje/rood/geel gekleurde maan en wanneer de maan hoog aan de hemel staat is de kleur blauwachtig tot zachtgeel. De aardatmosfeer verstrooit blauw licht sterker dan geel of rood licht. Maar wanneer de maan laag aan de hemel staat, is het filteren sterker en krijgt de Maan een meer diep fellere kleur, door het ontbreken van blauw licht. Bij het ondergaan van de maan is de lichtweg door de atmosfeer het langst, waardoor ook het gele licht weg gefilterd wordt en de maan rood kleurt.