Zijn we echt op de Maan geland?
Er zijn theorieën die beweren dat de mens nooit een voet op de Maan heeft gezet. Zo'n theorie heet een Apollo-Maanlandingscomplottheorie. Hoewel deze complottheorie tegenwoordig veel minder aanhangers heeft dan in het verleden, blijven er nog steeds mensen in geloven. In dit artikel is te zien welke argumenten er zijn voor deze complottheorie, en welke weerleggingen er zijn tegen deze argumenten.
Inhoud
De theorie
De Apollo-Maanlandingscomplottheorie stelt dat de Verenigde Staten nooit astronauten naar de Maan heeft gestuurd.
Volgens de theorie hebben de Maanlandingen nooit plaatsgevonden, maar zijn ze door de NASA en de Amerikaanse regering in scène gezet. In dit artikel is een overzicht te zien van de argumenten vóór de complottheorie en de weerleggingen van deze argumenten.
Argumenten
De foto's die op de Maan zijn gemaakt
Te hoge kwaliteit
Argument: De kwaliteit van de foto's die tijdens het verblijf op de Maan zijn gemaakt is verdacht hoog.
Weerlegging: De meeste foto's hadden juist geen goede kwaliteit; ze waren onscherp en/of met een verkeerde belichtingstijd genomen. Het lijkt alsof de gemaakte foto's zo'n hoge kwaliteit hebben omdat slechts de beste ervan zijn geselecteerd door de NASA. Daarnaast heeft de pers hieruit ook nog eens de beste geselecteerd om te publiceren in kranten en tijdschriften.
De hoeveelheid gemaakte foto's
Argument: Als de tijd dat de astonauten op de Maan rond liepen, wordt vergeleken met het aantal foto's dat ze in deze tijd hebben gemaakt, blijkt dat er gemiddeld 1,19 foto's per minuut zijn gemaakt. En hierbij is niet eens meegerekend dat de astronauten naast het maken van foto's, ook andere bezigheden hadden zoals onderzoek, het opzetten van de vlag, monsters verzamelen, en inspecties uitvoeren. Als dit wél wordt meegerekend komt men uit op gemiddeld één foto per vijftien seconden.
Er zijn bovendien ook vaak stereoscopische foto's gemaakt. Er worden dan per keer twee foto's gemaakt, vanaf twee verschillende punten. Hierdoor ontstaat er een 3D foto. Zie
deze video voor enkele van deze 3D foto's.
Weerlegging: Ten eerste waren de astronauten langdurig getraind in het (snel) maken van foto's en het omgaan met de apparatuur. Dit komt omdat het maken van videobeelden en foto's een van de belangrijkste doelen van de missie waren. Dit komt omdat dit op het grote publiek simpelweg het meeste indruk maakt, veel meer dan een lijst van wetenschappelijke data die op de Maan verzameld is. Verder bleven de camerainstellingen tijdens het verblijf gelijk, waardoor er weinig voorbereiding nodig was voor elke foto en de astronauten zo'n twee foto's per seconde konden maken.
Het ontbreken van sterren
Argument: Er zijn geen sterren zichtbaar op de gemaakte foto's, maar alleen een pikzwarte hemel.
Weerlegging: Dit komt vanwege de korte sluiterstijd waarmee de foto's gemaakt zijn. Als de sluitertijd langer zou zijn, zouden de foto's namelijk overbelicht raken door de grond, die verlicht wordt door de zon. Dit kun je zelf ook controleren door 's nachts een foto te maken van de sterren, met een sluitertijd die geschikt is voor daglicht. Verder waren de astronauten zelf wel in staat om de sterren te zien; er werd zelf op genavigeerd.
Achtergronden
Argument: Op foto's die kilometers van elkaar genomen zijn is vaak dezelfde achtergrond te zien. Dit wijst erop dat de foto's in een filmstudio zijn genomen en er per ongeluk dezelfde achtergrondfoto is gebruikt.
Weerlegging: Omdat de Maan geen atmosfeer heeft, zijn verafgelegen objecten veel helderder dan ze op Aarde zouden zijn. Hierdoor lijken sommige objecten dichtbij te staan, terwijl ze soms kilometers ver liggen. Zo lijken veel bergen die op de achtergrond van foto's te zien zijn op heuvels die dichtbij staan.
Technische aspecten
Er ontstonden geen kraters bij de Maanlandingen
Argument: De uitlaatgassen van de maanmodule veroorzaakte geen krater bij de landing.
Weerlegging: Omdat er op de Maan een vacuüm heerst, expanderen de uitlaatgassen veer snellen dan op Aarde. Er is dus geen spraken van een geconcentreerde bundel van heet gas maar eerder van een snel wijder wordende 'gaskegel'. Verder is de zwaartekracht van de Maan slechts een zesde van die op Aarde, waardoor de raketmotor een veel lager vermogen heeft dan een raketmotor die nodig zou zijn bij een landing op Aarde in plaats van de Maan.
De raketmotoren produceerden geen uitlaatvlam
Argument: Tijdens het opstijgen van de maanmodule produceerde de raketmotor geen uitlaatvlam.
Weerlegging: Dit komt door de gebruikte raketbrandstof: hydrazine en distikstof-tetroxide. Dit zijn twee zogenaamde hypergole stoffen: stoffen die spontaan ontbranden wanneer ze in contact komen. Een eigenschap van hypergole mengsels is dat ze vrijwel ontzichtbaar branden. Ook expanderen de geproduceerde uitlaatgassen (zie vorige argument) veel sneller dan op Aarde, waardoor de vlam nog minder zichtbaar wordt. Op Aarde is de uitlaatvlam van een raket beter zichtbaar omdat er daar ook brandstof met zuurstof uit de atmosfeer verbrand, iets wat op de Maan niet gebeurd vanwege het ontbreken van een atmosfeer.
De wapperende vlag
Argument: Op de videobeelden van het plaatsen van de Amerikaanse vlag is te zien dat deze wapperde, alsof er een wind stond. Dit zou niet mogelijk moeten zijn omdat er geen lucht is op de Maan.
Weerlegging: De vlag was tijdens de video net opgezet. Hierdoor trilde deze nog na vanwege het plaatsen de vlag, waarbij de astronauten bezig waren met de vlaggenstok. En omdat er op de Maan geen atmosfeer is, is er ook bijna geen luchtwrijving die het trillen van de vlaggenstok verminderd.
Geen zwevend stof
Argument: Nadat de Maanmodule was geland en de astronauten naarbuiten gingen, was er totaal geen stof te zien dat bij de landing was ontstaan. Dit is verdacht omdat de zwaartekracht op de Maan slechts een zesde is van die op Aarde, waardoor stof juist veel langer zou moeten blijven zweven.
Weerlegging: Ten eerste is er geen atmosfeer op de Maan. Hierdoor valt elk object met dezelfde versnelling, ongeacht de massa van dit object. Op Aarde blijft stof zo lang hangen omdat elk klein vlaagje wind genoeg is om het stof omhoog te blazen. Maar op de Maan is elk stofdeeltje in vrije val en bereikt de grond dus juist snéller dan op Aarde, ondanks de zwakkere zwaartekracht. Ten tweede verlieten de astronauten pas een lange tijd na de landing de Maanmodule, waardoor het stof al lang was neergedwarreld.
Geen vertraging van signalen
Argument: Omdat de Maan zo'n 400.000 kilometer van de Aarde verwijderd is, duurt het ruim twee seconden voordat een radiosignaal heen en terug is gereisd. Maar bij de geluidsopnames is te horen dat de astronauten vrijwel zonder vertraging communiceerden met het station op Aarde.
Weerlegging: Dit is simpelweg niet waar. Er was wel degelijk vertraging bij het communiceren, maar deze stiltes zijn er bij vrijwel elke documentaire uitgeknipt. In de orginele opnames zijn deze stiltes wel te horen.
Definitieve ontkrachting van de complottheorie
In juli 2009 maakte de maanverkenner Lunar Reconnaissance Orbiter (LRO) foto's van de landingsplaatsen van de Apollo-missies. Op deze foto's zijn meerdere Maanlanders te zien en op één foto zijn naast Apollo 14 ook wetenschappelijke instrumenten en sporen van de maanwandeling zichtbaar.
Ook zijn tijdens de Maanlandingen enkele spiegels op het Maanoppervlak geplaatst. Deze worden gebruikt om de afstand tussen de Maan en de Aarde te meten. Door vanaf Aarde met een laser een lichtpuls naar zo'n spiegel te sturen, kan door het meten van de tijd die de puls erover doet om terug te keren, berekend worden hoever de spiegel van de laser af staat.
Bron: NASA, Wikimedia Commons (Publiek domein)