Het zonnestelsel: Callisto (maan Jupiter)

Jupiter is de grootste van de acht planeten binnen ons zonnestelsel. Het is een enorme grote bol van gas die van binnen vloeibaar is. Omdat Jupiter over zestien manen beschikt, lijkt het wel op een zonnestelsel apart. Callisto behoort tot een van de vier grootste manen van Jupiter en deze behoort tot de Galileïsche manen. Naar schatting heeft deze ijskoude maan een leeftijd van ongeveer vier miljard jaar. Deze maan beschikt over de meeste inslagkraters binnen het hele zonnestelsel.

Jupiter

De grootste planeet binnen ons zonnestelsel is Jupiter. Deze enorme gasbol staat ongeveer 750 miljoen kilometer van de zon vandaan en beschikt over grote magnetische krachten. Jupiter heeft een vloeibare kern en wordt naar buiten toe steeds gasvormiger en de buitenkant is geheel gasvormig. De acht planeten binnen ons zonnestelsel vanaf de zon gezien zijn de rotsplaneten: Mercurius, Venus, aarde, Mars en de veel grotere gasplaneten: Jupiter, Saturnus, Uranus en Neptunus. De gasplaneten worden vanwege hun grootte ook wel de gasreuzen genoemd. Jupiter beschikt over zestien manen, waarvan de vier grootste manen Io, Europa, Ganymedes en Callisto zijn.

Callisto

De vier grootste manen van Jupiter zijn ontdekt in het jaar 1610 door de astronoom Galileo Galilei en deze manen behoren tot de Galileïsche manen. Callisto is de buitenste van de vier grote manen en valt als de enige buiten de dodelijke straling van Jupiter. Deze maan is bijna net zo groot als de planeet Mercurius. Als de mens in staat zou zijn om op Callisto te landen, zou het een mooie plek zijn om het Jupiterstelsel te onderzoeken. Voorlopig is dit nog niet mogelijk, maar misschien wel in de verdere toekomst. Callisto is de zwaarst bekraterde wereld die we kennen binnen ons zonnestelsel.

Basisgegevens

• Afstand tot Jupiter: 1.870.000 - 1.900.000 kilometer
• Omlooptijd (jaar): 16,69 aardse dagen
• Rotatietijd (dag): 16,69 aardse dagen
• Middellijn: 4821 km/0,38 x aarde
• Massa: 108 triljoen ton/0,02 x aarde
• Oppervlaktetemperatuur: - 194 tot - 108 graden Celsius
• Samenstelling dampkring: koolstofdioxide (99%) en zuurstof (1%)

Kraters

Na de maan Ganymedes en de maan Titan van Saturnus, is Callisto de grootste maan binnen het zonnestelsel. Het is ook een maan die de meeste inslagkraters heeft. Deze kraters en de bijbehorende concentrische ringen zijn bijna de enige zichtbare geologische structuren, want grote kraters en bergen worden weer uitgewist door de bewegingen die de oppervlaktekorst maakt. De maan heeft inslagplaatsen met een diameter van wel 1.600 kilometer. Er zijn ook een lange serie inslagkraters ontdekt die in een rechte lijn op Callisto liggen. Dit is waarschijnlijk ontstaan door een object dat door de getijdenwerking uiteengespat is toen deze Jupiter passeerde.

Waaruit bestaat Callisto?

Naar schatting is Callisto ongeveer vier miljard jaar oud en daarmee bestaat hij al vanaf de begintijd van ons zonnestelsel dat ongeveer 4,55 miljard jaar oud is. De korst ligt op een dikke laag ijs van ongeveer tweehonderd kilometer dik. Tijdens onderzoek van de magnetische velden van Jupiter en de invloed die dit uitoefent op de manen, is gebleken dat er onder deze korst een oceaan van meer dan tien kilometer dit zit. De ruimtesonde Galileo van NASA ontdekte dat het inwendige deel van de maan vooral uit gesteente bestaat.