Stervende sterren zorgden voor ontstaan van de aarde

Stervende sterren zorgden voor ontstaan van de aarde Stervende sterren zorgen ervoor dat wij op aarde kunnen bestaan. Een opgebrande ster, kan namelijk met veel geweld ontploffen en dat materiaal verspreiden waaruit de wereld op aarde bestaat, maar wij ook als mensen. Hoe sterren precies exploderen is nog steeds onopgelost. Stervende sterren, een bijzonder fenomeen dat van groot belang is voor ons mensen op aarde.

Wat is een supernova?

Exploderen sterren worden supernova’s genoemd. Maar waarom ze dat doen, weten wetenschappers nog steeds niet. Toch is dat van groot belang, want door die supernova’s bestaat de mensheid en de aarde. Sterren zijn een soort smederijen in de kosmos. Daarin worden atoomkernen aan elkaar geklonken tot steeds zwaardere elementen. In de zon bijvoorbeeld komen waterstofkernen samen tot helium. Daarbij komt energie vrij in de vorm van licht en warmte.

Waarom schijnt een ster?

Een ster schijnt net zolang tot hij water heeft. Als die brandstof echter op is, komt onverbiddelijk het einde en exploderen ze. Sterren die minstens acht keer zwaarder zijn dan de zon veroorzaken dan een enorme explosie die met veel geweld gepaard gaat. Dat gebeurt echter pas nadat de ster al een heel traject achter de rug heeft. Eerst wordt alle waterstof omgezet in helium. Is de waterstof op, dan wordt uit het aan elkaar smeden van stoffen zoals koolstof, zuurstof, neon, silicium en ijzer nog energie gehaald. Is er dan helemaal geen brandstof meer over dan heeft de ster geen energie meer om verder te schijnen en volgt de explosie.

Het zwarte gat

Het binnenste van de ster stort dan in tot een heel compact product dat een paar kilometer groot is. Dit wordt ook wel een neutronenster of zwart gat genoemd. Dit ineenstorten op collaps maakt op zijn beurt weer zoveel energie vrij dat de rest van de ster met een enorme klap explodeert. De elementen die eerder door de ster zijn samengesmeed worden vervolgens door de ruimte verspreid en vormen de basis voor nieuwe sterren en planeten. Ook de aarde en dus indirect de mens zijn ontstaan uit dit afval van supernova’s.

Waarom volgt na het imploderen een explosie van sterren?

Waarom na het imploderen van sterren vervolgens een explosie volgt is sterrenkundigen nog steeds niet duidelijk. Er gebeurt iets in de kern van de ster waardoor dit het geval is, maar wat dit precies is, is nog niet met simulatie apparatuur uit te vinden. Ter plaatse kijken wat er aan de hand is, is ook onmogelijk. Supernova’s staan namelijk bijna altijd op enorm grote afstanden van miljoenen lichtjaren. Daardoor zijn ze moeilijk tot in detail te bestuderen. Om een voorbeeld te noemen: de krabnevel die bijna duizend jaar geleden werd gezien door Chinese sterrekundigen en die in het sterrenbeeld Stier ontplofte is veel later door de Hubble ruimtetelescoop op beeld gezet. De krabnevel bevindt zich op ongeveer 6000 lichtjaar van de aarde en is 13 lichtjaren in doorsnede. De restanten van de ster die dus duizend jaar geleden explodeerde bewegen nog steeds en doen dat met een snelheid van 1500 kilometer per seconde.

Computermodellen kunnen supernova nog niet verklaren

Verder helpt het ook niet dat de explosie pas wordt waargenomen als het al is gebeurd. Sommige onderzoekers denken ook dat de computermodellen die nu worden gebruikt om zo’n supernova na te bootsen niet werken, omdat ze uitgaan van een symmetrische situatie. Als een ster echter niet helemaal vanuit het middel ineenstort, maar vanaf één bepaalde kant zou het zo kunnen zijn dat de explosie die daarop volgt niet symmetrisch is. Dan zou het ene gedeelte van de ster in kunnen storten, terwijl de kracht van de explosie de ster in een andere richting uit elkaar zou kunnen scheuren.

NuSTAR - ruimtetelescoop

Nieuwe computersimulaties waarbij uitgegaan wordt van een niet-symmetrische ineenstorting van de ster zou het geheim kunnen oplossen. Of dit klopt moet blijken uit de waarnemingen van NuSTAR, een ruimtetelescoop of kunstmaan waaraan Amerikaanse ruimtevaartbureaus samen met NASA aan bouwen. Deze kunstmaan speurt geen zichtbaar licht op, maar wel röntgenstralen van onder andere het radioactieve titanium-44 dat volgens berekeningen in het diepste van de ster wordt gevormd en vervolgens tijdens een supernova naar buiten wordt geslingerd. Als het titanium niet gelijkmatig verspreid zit in de supernovarestanten zou dat er op wijzen dat de explosie van een ster ook niet symmetrisch verloopt. De ruimtetelescoop of kunstmaan NuSTAR zal naar verwachting overigens in 2011 kunnen worden ingezet.
© 2010 - 2024 Singalees, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Supernova's, de dood van grote sterrenDe dood van grote sterren is niet iets wat stilletjes gebeurd. De dood van grote sterren is letterlijk en figuurlijk een…
Nevels, het pracht en praal van ons universumNevels, het pracht en praal van ons universumNevels, ze zijn er in allerlei soorten en maten. Ieder heeft weer zijn eigen kenmerken en duur van leven. De een staat v…
De Sterren (sterrenstelsels)De Sterren (sterrenstelsels)Weetjes over de sterren. Waarom schitteren sterren? Hoeveel sterren staan er aan de hemel? Wat is een Supernova of een q…
Wat is het verschil tussen een ster en een planeet?Wat is het verschil tussen een ster en een planeet?De zon, sterren en planeten zorgen soms voor verwarring. Is de zon een ster of een planeet? Wat is het verschil tussen e…

Maan verdwijnt van de aardeMaan verdwijnt van de aardeDe maan wentelt langzaam van de aarde af. Met 3.8 centimeter per jaar is dit niet veel maar heeft op de hele lange duur…
Wat is een zwart gat?Wat is een zwart gat?Wat gebeurt er als je in een zwart gat valt? En waar komen zwarte gaten vandaan? Zwarte gaten zijn wellicht de meest mys…
Reactie

Hans, 19-09-2011
Zeer bijzonder om te weten dat van het ene het andere komt in het heelal en dat alles
zo op zijn tijd tevoorschijn komt en wij zo graag alles willen weten hoe en waarom. Het lijkt mij toch ook wel dat er elders nog meer leven is en in welke vorm. Welk evolutiesporen zijn er gaande… elders. Regelmatig haal ik bij een konstruktiebedrijf ijzer en ik vroeg aan een personeelslid of hij enig idee heeft waar ijzer vandaan komt. Hij antwoorde ''Ja van oude auto's". Ik vroeg aan hem dat het toch eens is ontstaan. Hij wist niet hoe ijzer ontstaan is. Het verbaasde hem enigzins dat het afkomstig is van geexplodeerde sterren.
Ik deelde hem mee dat als hij geintreseerd is dan kan hij meer vinden op internet. Hij zou dat dan ook doen. De volgende keer dat ik weer kwam vroeg ik aan hem of hij nog had gekeken. Hij heeft daadwerkelijk gekeken en vond het wel intresant. Reactie infoteur, 19-09-2011
Bijzonder inderdaad dat alles zo met elkaar verweven is. En ook bijzonder dat u andere mensen daar ook voor interesseert. Zo leert iedereen toch weer wat en worden we met z'n allen weer een stukje slimmer.

Singalees (1.216 artikelen)
Laatste update: 15-11-2010
Rubriek: Wetenschap
Subrubriek: Sterrenkunde
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.