Potentie van het 3D-printen
Het 3D-printen is een relatief nieuwe productietechniek. De mogelijkheden lijken oneindig als verwoord door de enthousiaste voorstanders. Is dit zo? Of zal de toekomst het leren. Welke potentie heeft het 3D-printen en in welke sectoren heeft het mogelijk een toekomst? De potentie van het 3D-printen wordt op verschillende vlakken uitgeprobeerd en getest. De zorg is mogelijk een goede plek voor deze techniek.
Het principe van 3D-printen
Het 3D-printen is een opkomende techniek in de industriële wereld. Het principe van de 3D-printtechniek is dat een product laagje voor laagje wordt opgebouwd. Dit kan met verschillende materialen zoals plastic of metaal. Met behulp van een computer en de juiste software kan er digitaal een model gemaakt worden van een ruimtelijk figuur. Dit figuur wordt vertaald naar een code die door de 3D-printer wordt herkend, waarna het produceren kan beginnen.
De voor- en nadelen van de 3D-printtechniek
Voordelen van het 3D-printen zijn de zeer specifieke en unieke vormen die geprint kunnen worden. Daarnaast kan men met één enkele machine producten produceren, daar waar voorheen meerdere machines gebruikt moesten worden. Het kan toepasbaar zijn bij het produceren van specifieke en unieke reserve-onderdelen. Nu staan er fabriekshallen vol met reserve-onderdelen voor allerlei apparatuur. In de toekomst hoeft er slechts een 3D-printer aangestuurd te worden om een specifiek onderdeel te printen.
In de medische wereld kan het 3D-printen toepasbaar zijn bij het maken en ontwikkelen van van prothesen en implantaten. Dit is op het moment een zeer kostbare en tijdrovende bezigheid. Met een 3D-printer kan een prothese op basis van bijvoorbeeld een MRI of CT-scan precies op maat gemaakt worden. Dit geldt ook voor implantaten zoals een kunstgebit of zelfs inwendig bij verschillende botsstructuren. In de toekomst wordt zelfs gedacht aan het printen van organen, waardoor met behulp van lichaamseigen weefsel een nieuw orgaan geprint kan worden.
Ondanks deze potentiële mogelijkheden van het 3D-printen, is het nog een zeer nieuwe en kostbare techniek. Het aanschaffen van een 3D-printer kan een obstakel zijn voor veel bedrijven en instellingen, zeker wanneer de mogelijkheden nog niet helder zijn. Het is daarom verstandig de 3D-printtechniek niet te overschatten. Het 3D-printen is zéér tijd rovend en de potentie is afhankelijk van de complexiteit en de doeleinden van een product. Tegenover de conventionele productietechnieken is 3D-printen nog niet ideaal te noemen. Daarnaast is het combineren van verschillende materialen in één 3D-geprint product nog nauwelijks mogelijk met de huidige 3D-printers. Veel 3D-geprinte producten zijn gemaakt van kunststof, 3D-printers voor metaal bestaan, maar zijn nóg kostbaarder dan de kunststof printers.
Een nadeel van de 3D-printtechniek is dat de producten vaak niet de robuustheid en kracht hebben van een product dat geproduceerd is met een conventionele productietechniek. Door de manier waarop een 3D-geprint product is opgebouwd (in dunne laagjes gestapeld op elkaar) vormt het geen solide object, wat de stevigheid beïnvloedt. Dit is met name van belang als er onderdelen geproduceerd moeten worden voor bijvoorbeeld auto's of vliegtuigen. Een minder stevig onderdeel kan de veiligheid in gevaar brengen tijdens een rit of vlucht.
De daadwerkelijke potentie van de 3D-printtechniek
Voor veel producten is het momenteel nog voordeliger om een conventionele productietechniek toe te passen. Bijvoorbeeld in de productie van alledaagse producten als een meubilair, huishoudelijke apparatuur en elektronica. Deze producten worden op grote schaal gemaakt en bestaan vaak uit verschillende materialen. Dit vereist snelheid en de mogelijkheid om meerdere materialen te combineren. Twee aspecten waarop de huidige 3D-printtechniek niet goed scoort.
Zoals eerder genoemd is de 3D-printtechniek vooral functioneel bij het produceren van zeer specifieke producten en structuren. Het kan daarom een uitkomst bieden in de medische wereld bij het printen van botsstructuren en prothesen. De potentie van het 3D-printen lijkt daarmee meer te liggen in de productie van complexe structuren en het maken van producten die niet uit afzonderlijke onderdelen bestaan.