Artificial intelligence (kunstmatige intelligentie): soorten

Artificial intelligence (kunstmatige intelligentie): soorten Artificial intelligence (AI), ook wel in de de Nederlandse terminologie 'kunstmatige intelligentie (KI)' genoemd, is een onderdeel binnen de computerwetenschappen, dat in de jaren 50 is ontstaan en tot op de dag van vandaag nog volop in ontwikkeling is. De nadruk hierbij ligt op het creëren van intelligente systemen die in staat zijn zelf informatie in te winnen, beslissingen te kunnen nemen en zichzelf te kunnen verbeteren. Te zeggen valt aldus dat AI deels het menselijk denkvermogen imiteert. Een paar van de vele bestaande toepassingen van AI in 2019 zijn onder andere gezichtsherkenning zoals bij de iPhone X evenals op luchthavens, zelfrijdende auto's zoals bij verschillende Tesla-modellen en onderzoeks- en diagnosesystemen binnen de gezondheidszorg.

Hoe werkt artificial intelligence?

Leren

Voor het maken van beslissingen door een intelligent systeem, moet dit eerst worden voorzien van informatie hiertoe. Hierbij moet het systeem in staat zijn om informatie te verzamelen door middel van perceptie. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren via sensoren, zoals geluidssensoren, waarbij het systeem geluidsinformatie ontvangt; visuele sensoren, waarbij het systeem beeldinformatie ontvangt, etc.

Beslissingen nemen en zelf-correctie

Op basis van de ontvangen informatie maakt het intelligent systeem beslissingen voor bepaalde handelingen. Dit wordt gedaan door de informatie door een of meerdere algoritmes te leiden. Een algoritme is een stukje code dat de instructies bevat voor het verwerken van de informatie, waarna er door het systeem een uitkomst (output) wordt geboden. Denk bijvoorbeeld aan de spraakherkenningsapp voor de iPhone genaamd Siri. De app maakt hierbij gebruik van de verkregen geluidsinformatie, gegeven door de spreker via de microfoon van het toestel. Deze informatie wordt verwerkt en "omgezet"/"vertaald" naar een output; de audiologische en eventueel visuele respons van het spraaksysteem. Stel dat de spreker vraagt "Hey Siri, wat is het weer van vandaag?", zou Siri kunnen reageren met "Het is vandaag 22 graden, later nog kans op enkele buien", en eventueel nog door de weerinformatie op het scherm te laten zien. Tevens kan het systeem, door middel van al bestaande algoritmen en het herkennen van patronen middels het abstract denken, zelf-corrigerend werken, om zich zo beter aan te passen aan het milieu waarin het zich bevindt.

Soorten AI: categoriseringen

Grove categorisering

Er zijn drie soorten AI bekend: smalle AI; Artificial Narrow Intelligence (ANI) (ofwel "Kunstmatige Kortzichtige Intelligentie"), brede AI; Artificial General Intelligence (AGI) (ofwel "Kunstmatige Algemene Intelligentie") en superintelligente AI; Artificial Super Intelligence (ASI) (ofwel "Kunstmatige SuperIntelligentie"). ANI houdt AI-systemen in die zich vooral richten op één taak / specifiek gebied; ANI wordt ook wel 'zwakke AI' genoemd. AGI houdt AI-systemen in die abstract kunnen denken en om kunnen gaan met onverwachtse situaties (waartoe ANI niet in staat is het laatstgenoemde te kunnen volbrengen). AGI wordt hiertoe ook wel "sterke AI" genoemd. De establishment van AGI levert vervolgens ASI op. ANI en AGI bestaan al in 2019; beide technieken worden tot zover bekend nog doorontwikkeld. Hoe meer AGI zelf wordt doorontwikkeld en intelligenter wordt gemaakt, des te te groter de kans dat in de toekomst het intelligentieniveau kan worden bereikt die zich meet met het geaccepteerde niveau voor ASI. In de tabel hieronder staan deze zaken nader uitgezet.

FunctionaliteitenType AIMate van realisatie
Artificial Narrow Intelligence (ANI)Is beperkt op één taak/gebied; heeft een grote potentie onder bijv. zorgverleners doordat het tijdsefficiënt werkt en het niveau van de zorg omhooghaalt, tevens van toepassing op vergelijkbare gebiedenZwakke AIKomt vaak voor; makkelijkste AI-systeem ter realisatie
Artificial General Intelligence (AGI)Kunnen abstract denken en omgaan met onverwachte situaties (improviseren); ANI is niet in het laatstgenoemde toe in staat. Wordt ook gezien als 'human-level machine intelligence', ofwel intelligentie gelijkend aan die van de mensBrede AIMoeilijker realiseerbaar; grootste verwachting zal zijn dat het ergens later in de 21ste eeuw zal worden voltrokken, maar na voltrekking de groei voor AGI vrijwel explosief zal zijn
Artificial Super Intelligence (ASI)Overstijgt de intelligentie van de mensBrede AIOnbekend; afhankelijk van de mate van ontwikkeling van AGI

Toepassingscategorisering

Tevens kan AI ook worden ingedeeld op basis van de mogelijke toepassingen dat het bezit. De tabel hieronder geeft een overzicht van deze toepassingen.

ToepassingSubtoepassingenHoofddoelen
Machine learning ("leren door de machine")Supervised learning ("leren met parate hulpmiddelen"), unsupervised learning ("leren zonder parate hulpmiddelen"), deep learning ("diep leren") Het systeem zelf laten leren en verbeteren aan de hand van eerdere ervaringen. Dit wordt voltrokken door een grootschalige input van data. Het systeem is hiertoe niet van tevoren geprogrammeerd; het creëert de algoritmes zelf. Hoe accurater/hoger de kwaliteit van de data, des te efficiënter en accurater het systeem zal zijn.
Expert systems ("complexe en vaak diep geïntegreerde systemen")PlanningSimuleert het menselijk denkproces door middel van redenatie en logica.

Onderstaande tabel geeft nog een toelichting omtrent de subcategorieën. Sommige subcategorieën kunnen weer bij andere subcategorieën terecht; voor het gemak is alles in een tabel weergegeven.

SubtoepassingsubsubtoepassingenHoofddoelen
Deep learningVision ("visie"/"zicht"), speech ("spraak"), supervised learning ("leren met parate hulpmiddelen"), unsupervised learning ("leren zonder parate hulpmiddelen"), natural language processing (NLP) ("het verwerken van taal") Het herkennen van gedetailleerde patronen; analogisch aan het menselijk brein. Hoe meer dataconnecties ("neuronen") er kunnen worden gevormd, des te complexere vraagstukken het systeem kan oplossen.
Supervised learning ("leren met parate hulpmiddelen")-Het systeem bevat al een set ingevoerde parameters en wordt getraind/geüpdatet met data. Dit wordt gedaan door het vergelijken van de reeds bekende informatiesets met de nieuwe informatie, en zo dus het systeem zichzelf te laten aanpassen. Aldus staat het voorspellen van uitkomsten bij deze subtoepassing centraal.
Unsupervised learning ("leren zonder parate hulpmiddelen")-In tegenstelling tot supervised learning ("leren met parate hulpmiddelen"), staat in plaats van het voorspellen van uitkomsten, het vinden van patronen van de ingevoerde informatie centraal.
Speech ("spraak")-Begrip en/of analyse van de taal. Te denken valt aan toepassingen als speech-to-text en text-to-speech.
Vision ("visie"/"zicht")-Het door het systeem bekijken en classificeren van objecten.
Planning-Door middel van voorspellingen andere systemen dusdanig reguleren ("plannen") dat men het gewenste resultaat krijgt/kan waarnemen.

Wanneer alle genoemde toepassingen worden gecombineerd, komt men uit bij de robotica.

Toepassingen en toekomstverwachtingen

AI kent verschillende (verwachte) toepassingen in verscheidene sectoren. Een van deze sectoren is de gezondheidszorg. Door middel van verbeteringen van de gehanteerde systemen en de ontwikkeling van nieuwe systemen, kan de zorg worden verbeterd. Zo kunnen bepaalde taken van artsen worden overgenomen. Een andere toepassing bevindt zich binnen de educatiesector; AI-systemen zouden het nakijkwerk makkelijker kunnen maken voor leraren en eventueel het onderwijs dusdanig efficiënter maken dat bij bepaalde instanties, leraren niet eens per se nodig zijn. Daarnaast zou het binnen de financiën kunnen fungeren (vooral met unsupervised learning) als een voorspellend systeem voor de beurskoerzen. Tevens is deze techniek ook handig bij assemblages in fabrieken en in de bouw.

Een kritiekpunt kan echter zijn dat een systeem moeilijk het 'gezond verstand' correlerend met het menselijk denken kan emuleren. Het gaat aldus puur uit van wat voor informatie het systeem kan registreren, hoe het die informatie verwerkt, en wat er met die informatie gebeurt. Als een bestuurder van een langzaamrijdende auto op een korte afstand voor zich een bal over de weg ziet rollen, zal hij niet altijd per se direct afremmen, omdat men verwacht dat de bal al doorgerold zal zijn; een AI-systeem zou kunnen besluiten wel af te remmen omdat het gewoon "niet beter weet" en het aldus "op safe speelt" doordat het uit moet gaan van wat het zelf weet; het menselijk denken kan hierin aldus verschillen. Zo zijn er nog dergelijke kritiekpunten te noemen ter verbetering en consideratie van de techniek.

Conclusie

AI zal een hoog-functionele rol kunnen spelen in de toekomst. Echter zal deze tak van sport nog goed onder de loep moeten worden genomen en verbeterd, om zo de systemen hierbinnen zo efficiënt mogelijk te kunnen maken.
© 2019 - 2024 Shaytotheshay, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
recensieFilmrecensie: Ex MachinaEx Machina is een Britse film uit 2015. De film is geregisseerd en geschreven door Alex Garland. Ex Machina gaat over Ca…
Kunstmatige intelligentie (KI): toepassingen en KI studerenKunstmatige intelligentie (KI): toepassingen en KI studerenKunstmatige intelligentie (KI), ook wel artificial intelligence (AI) genoemd is een term waarmee aangeduid wordt dat een…
Artificial Horizon (kunstmatige horizon)De Artificial Horizon toont een kunstmatige horizon. Met dit instrument heeft de piloot overzicht van de stand van het v…
Business intelligenceBusiness intelligenceBusiness Intelligence is een zeer breed toegepast proces waarbij door het verzamelen van bedrijfsgegevens, informatie wo…

De wet van Ohm en ohmse weerstandDe wet van Ohm en ohmse weerstandGeorg Ohm (1787-1854) was een Duitse wis- en natuurkundige. Hij legde het verband tussen elektrische spanning en stroom…
De remweg van een auto berekenenDe remweg van een auto berekenenDe remweg van een auto is langer dan u zou verwachten. Tussen het moment dat de bestuurder iets registreert en besluit o…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Geralt, Pixabay
  • https://www.nictiz.nl/wp-content/uploads/Rapport_artificial_intelligence_in_de_zorg.pdf
  • https://searchenterpriseai.techtarget.com/definition/AI-Artificial-Intelligence
  • https://www.techopedia.com/definition/190/artificial-intelligence-ai
  • https://www.mediawijsheid.nl/kunstmatigeintelligentie/
  • https://www.jarnoduursma.nl/praktische-toepassingen-van-ai/
  • https://www.mediawijsheid.nl/algoritmes/
Shaytotheshay (2 artikelen)
Gepubliceerd: 28-06-2019
Rubriek: Wetenschap
Subrubriek: Techniek
Bronnen en referenties: 7
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.