De schapenwolk of cirrocumulus hoort bij de hoge bewolking

Iedereen kijkt wel eens naar de wolken. Wolken vertellen vaak welk weer het wordt. De schapenwolkjes die we hoog aan de hemel zien staan, vertellen dat het droog en zonnig is. Dit soort wolk komt voor in grotere velden en door de schapenwolkjes heen is de zon zichtbaar. De aanwezigheid van schapenwolkjes wijst op onstabiliteit op grootte hoogte. De luchtvochtigheid neemt toe en het kan een voorbode zijn van een weersverslechtering.

• Cirrocumulus (CC) of schapenwolk
• Een veld vol schapenwolkjes
• Samenstelling en uiterlijk
• Andere soorten cirrocumulus
• De schapenwolk bij hoge bewolking en de schapenwolk bij middelbare bewolking

Cirrocumulus (CC) of schapenwolk

Onder de hoge wolken vallen cirrus, cirrocumulus en cirrostratus. Cirrocumulusbewolking of de schapenwolk, komt voor in de lucht op een van de hoogste plekken in de lucht. De cirrocumulus komt samen voor met de cirrusbewolking (windveren of vederwolken) en cirrostratus (een heel dun type wolk) bewolking. Het is hoge bewolking. De cirrocumulus of schapenwolken vult een groot veld vol kleine wolken. De schapenwolken zitten op ongeveer vijf tot twaalf kilometer en hebben vaak dunne witte plukjes die met enige fantasie schaapjes in de lucht zijn. Het zijn wolken die erg hoog zijn en de grote afstand tot het aardoppervlak maakt dat de wolkjes zeer klein lijken. Een veld vol schapenwolken verschilt van cirrus (hoge bewolking) en cirrostratusbewolking (hoge bewolking) doordat er veel schapenwolken zijn en de lucht veel meer bezetten.

Een veld vol schapenwolkjes

Een heel veld met ribbels, of hele kleine wolkjes kunnen het zijn. Bovendien hebben cirrusbewolking en cirrostratusbewolking vezelachtige, zijdeachtige of effen vegen. Schapenwolken of cirrocumulus hebben wel enigszins een vezelachtige en zijdeachtige voorkomen, maar niet hoofdzakelijk. Cirrocumulus betekent onstabiliteit in de hogere luchtlagen. Dit kan wijzen op het naderen van een storing, die al snel zijn invloed zal doen gelden. Het is zaak om de lucht te blijven bekijken om te zien hoe de wolken zich uitpakken, maar voorlopig is het nog goed weer.

Samenstelling en uiterlijk

De schapenwolken bestaan uit kleine stukken wolkjes in grote velden. Dicht op elkaar of iets minder dik op elkaar. De velden hebben soms vezelachtige randen, zijn dunner bezaaid, om dan weer verder te gaan. Ze kunnen hele grote stukken bedekken en soms zien we een gat in de wolken, een pilotengat.

Pilotengat of punch hole
Een pilotengat is een gat in wolken met een stukje wolk in het midden van het gat. De watertemperatuur in de schapenwolkjes zijn onder het vriespunt maar nog niet bevroren. Doordat er deeltjes opvallen worden het ijskristaalen die zwaarder zijn en zorgen dat er een stuk wolk naar beneden valt. Ze heten pilotengaten omdat het vaak condensatiekernen zijn van de uitlaatgassen van een vliegtuig.

Andere soorten cirrocumulus

De cirrocumuluswolken worden in de hoge wolken onderverdeeld. Ze kunnen worden onderverdeeld in tenminste 5 wolkensoorten:

• Cirrocumulus stratiformis (Cc str). Een uitgebreide wolk en uitgestrekt in horizontale velden of lagen.
• Cirrocumulus lenticularis (Cc len). Lenticulariswolken zijn amandelvormig of lensvormig. Het lijken wel UFO’s en de lenswolk dankt zijn naam aan bergen in de omgeving. De wind slaat tegen een berg en de lucht gaat omhoog. De lucht komt over de berg en daalt aan de achterzijde weer. Luchtlagen koelen af en er vormen zich wolken, lenticulariswolken. De lucht stroomt verder en de lenswolk blijft op de plek hangen. De vorming van lenswolken kan duiden op snelle stromingen in de hoge luchtlagen en ook in Nederland komen af en toe deze wolken voor.
• Cirrocumulus castellanus (Cc cas). Castellanus betekent kanteelvorming of torenvorming. Het zijn onweersverklikkers. Mooi en zonnig is het nog, maar er zijn kasteelwolken zijn te zien. Wolken als kasteeltorentjes verschijnen op een langgerekte rechte wolk. Na een tijdje verliezen contact met elkaar en gaan alleen verder om vervolgens te verdwijnen. De castellanus wolken voorspellen dat er binnen 12 uur onweer komt.
• Cirrocumulus floccus (Cc flo). Net als wattenvlokjes in de lucht
• Cirrocumulus undulatus (Ci un). Alle wolken met 'undulatus' in hun naam hebben golfachtige vormen. De naam Unda, is afgeleid van het het Latijnse woord voor een golf. Vooral als de wolken een golfvormige structuur (undulatus) hebben, komt er regenachtig weer.

De schapenwolk bij hoge bewolking en de schapenwolk bij middelbare bewolking

De schapenwolk (cirrocumulus) hoort bij de hoge bewolking. Ook bij de middelbare bewolking kunnen we een schapenwolk waarnemen, de althocumulus of tewel de mooi weerwolk. Deze wolken komen in de lucht voor op twee tot zes kilometer hoogte en bestaan uit onderkoelde waterdruppels. De schapenwolkjes van de hoge bewolkingen hebben een temperatuur van onder het vriespunt en gaat over tot ijsvorming. Tevens voorspellen ze vaak minder mooi weer terwijl de schapenwolk behorend bij de middelbare bewolking vaak mooi weer brengt.