Weer en klimaat

Weer en klimaat Waarom regent het? Wat is bliksem? Waarom is er wind? Wat is het verschil tussen een orkaan of hurricane en een tornado? Hoe ontstaan sneeuw en hagel? Hoe ver zijn bliksemflits en donder van elkaar verwijderd? Wat is het verschil tussen het klimaat en het weer? En waar komt rijp vandaan? Waarom zijn woestijnen zo droog? Wat houdt een moesson in? Is nu het Noord- of Zuidpoolgebied het koudste? Boeiende meteorologische weetjes over het klimaat en het weer, vind je in dit artikel.

Weetjes over weer en klimaat


Waarom regent het soms?

Het regent omdat er water in de lucht zit, hetgeen in de vorm van waterdamp aanwezig is. Waterdamp is net als de meeste gassen niet zichtbaar. Hoog in de atmosfeer is het koud, de waterdamp condenseert en vormt kleine druppeltjes water. Deze druppeltjes verzamelen zich tot wolken, waarna de druppeltjes samenvloeien tot grote druppels water. Wanneer deze te groot en te zwaar worden om nog in een regenwolk te kunnen blijven, begint het te regenen.

Waarom is er wind?

De warmte van de zon brengt de lucht in beweging en hierdoor ontstaat wind. Winden waaien in allerlei golfpatronen over het aardoppervlak. In de tropen verhit de zon de lucht. Door die warmte wordt de lucht per volume eenheid lichter en stijgt op. Lucht beweegt zich dan naar de keerkringen, om de opstijgende lucht aan te vullen, waardoor de wind naar de keerkringen gaat waaien. Deze luchtbewegingen brengen weer andere luchtbewegingen voort, die zich in allerlei wind- en stormpatronen over de wereld verplaatsen.

Hoe ontstaan sneeuw en hagel?

Sneeuw en hagel zijn beide bevroren regen. Indien het koud genoeg is, bevriezen de kleine waterdruppeltjes in een wolk en vormen ijskristallen, die zich tot ijsvlokken samenvoegen. Als regendruppels bevriezen, ontstaan hagelbuien. Sneeuw kan zich weliswaar vormen in de wolken tijdens de zomer, maar het smelt voordat het de bodem kan bereiken, dus komt het op het aardoppervlak neer als regen. Hagelkorrels zijn veel groter, soms gigantisch groot, en smelten niet (althans niet helemaal). Dit is de reden dat het in de zomer kan hagelen, vooral tijdens onweer. En het kunnen joekels van hagelstenen zijn.

Waar komt rijp vandaan?

Op kille ochtenden komen er witte laagjes op de bodem en struiken; deze komen uit de lucht. De lucht bevat namelijk onzichtbare waterdamp die bevriest zodra deze de koude bodem bereikt, waarbij een laagje ijskristallen wordt gevormd. Deze kristallen ijs noemen we rijp.

Wat is bliksem?

Een bliksemflits of schicht is een gigantische vonk elektriciteit. Tijdens onweer ontstaan enorme elektrische ladingen in de wolken. Ladingen met een spanning van miljoenen volt. Tevens ontstaan er op het aardoppervlak grote elektrische ladingen. Wanneer de ladingen sterk genoeg worden, schiet elektriciteit door de lucht tussen beide, hetgeen bliksemflitsen te zien geeft. Bliksem slaat over tussen een wolk en de grond of tussen twee wolken.

Weerlichten

Weerlichten c.q. blikkeren, lijkt niet op de zigzaggende bliksemflitsen die je tijdens onweer kunt zien. Bij weerlichten is er een plotselinge lichtgloed aan de hemel. Echter, in feite is er geen verschil met normaal onweer. Je ziet weerlichten of blikkeren doordat je het bliksemen door de wolken heen ziet, waardoor het niet hetzelfde lijkt als bliksemflitsen.

Hoe ver zijn bliksemflits en donder van ons verwijderd?

Een bliksemflits of schicht veroorzaakt gerommel en donder. Het licht van de flits komt vrijwel op hetzelfde moment in het vizier van je ogen c.q. blikveld (snelheid van het licht is ca. 300.000 km/sec). Echter het geluid van de donder verplaatst zich veel en veel langzamer (ca. 340 meter/sec) door de lucht, hetgeen de reden is dat je het geluid van de slag ook pas een paar seconden later hoort.

Tellen Flits en Donder

Wanneer je tussen flits en slag of donder telt, kun je globaal de afstand tot het onweer berekenen c.q. schatten. Elke 3 seconden (tellen) is om en nabij gelijk aan 1 kilometer. Dus als je meetelt, weet je ongeveer hoe ver de onweer van je verwijderd is.

Wat gebeurt er in een moesson?

Natte moesons is de naam van het regenseizoen in India en andere warme landen. Tijdens natte moesons valt de regen met bakken uit de lucht. Wanneer het zomer wordt, barst een storm los en begint het opeens gigantisch te regenen. Deze natte moesson duurt tot de herfst; daarna wordt het droog. Het blijft dan ook droog tot de natte moesson het jaar daarop weer terugkeert. Dit soort weer wordt veroorzaakt door winden, welke eveneens moessons worden genoemd.

Waarom zijn woestijnen zo droog?

Woestijnen bevinden zich aan weerszijden van de keerkringen. In die streken is het zo vreselijk droog, daar de wind er meestal van af waait. Er komt met de wind dan dus weinig of geen vochtige lucht mee die tot regen kan leiden. Zo heeft het in de Atacamawoestijn in Chili, minstens al 400 jaar niet meer geregend! Iets dat wij ons in ons vochtig kikkerlandje nauwelijks kunnen voorstellen.

Wat is het verschil tussen een orkaan of hurricane en een tornado?

Orkanen

Hurricanes zijn hele zware stormen: orkanen. Deze orkanen ontstaan boven zee in tropische delen van de Stille Oceaan, Noord-Atlantische Oceaan en Indische Oceaan en kunnen dan naar het land toe gaan waaien c.q. blazen. Tijdens een orkaan kunnen windsnelheden van 300 km/uur worden bereikt, hetgeen tot grote verwoestingen en vloedgolven leidt.

Tornado's

Een tornado of wervelwind (draaiwind) is een draaiende luchtkolom die nog heftiger is dan een orkaan. Tornado's veroorzaken schade langs een betrekkelijk smalle strook of baan (de kracht is geconcentreerd). Gewoonlijk komen deze voor in de Verenigde Staten, het zuiden van (het vroegere) Rusland en in Australië.

Welke is het koudste: het Noord- of Zuidpoolgebied?

Wellicht ben je verbaasd, maar de zuidpool kan kouder worden dan ooit op de noordpool voorkomt. De laagste temperatuur die ooit is gemeten, was in Antarctica (Wostock, zuidpoolgebied), niet ver verwijderd van de eigenlijke zuidpool. Op 21 juli 1983 bedroeg de temperatuur aldaar maar liefst -89,2 graden Celsius. Daar valt geen voostelling meer van te maken.

Wat is het verschil tussen weer en klimaat?

Klimaat

Onder klimaat wordt verstaan: de gemiddelde toestand van het weer berekend over een langere periode (meestal 30 jaar). Het klimaat voelen we niet direct aan den lijve. Het klimaat beslaat b.v. gemiddelde temperaturen, hoeveelheden neerslag en dergelijke, over een bepaalde periode in een bepaald gebied. Het klimaat in een bepaalde streek of in een bepaald land, de ligging van een bepaald gebied beïnvloedt b.v. ook de flora en fauna die onder bepaalde omstandigheden gedijt. Zo is er bijvoorbeeld een landklimaat en een zeeklimaat.

Weer

Onder het weer wordt verstaan: de toestand van de atmosfeer (zie atmosfeer) op een bepaalde plaats en op een bepaald moment. Denk hierbij aan wind, neerslag en temperatuur op een bepaalde plaats op een bepaald moment. Het weer kan dus per plaats of gebied verschillen, ook al heerst er in dat gebied hetzelfde klimaat. Het weer is waarneembaar, zichtbaar en voelbaar aan den lijve. De toestand van het weer wordt bijgehouden en er kan een gemiddelde van het weer berekend worden.

Lees verder

© 2007 - 2024 Jvd, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Tornado en orkaan: het verschil tussen tornado´s en orkanenTornado en orkaan: het verschil tussen tornado´s en orkanenWat is het verschil tussen een orkaan en een tornado? Ondanks de enorme verschillen tussen een tornado en een orkaan, ve…
Hoe ontstaat bliksem? En hoe ontstaat onweer?Hoe ontstaat bliksem? En hoe ontstaat onweer?In Nederland onweert het gemiddeld 25 dagen per jaar. Ieder jaar vallen er daarbij één of twee doden doordat zij door de…
Orkaan: natuurverschijnsel met vaak veel slachtoffersOrkaan: natuurverschijnsel met vaak veel slachtoffersEen orkaan is een natuurverschijnsel dat soms meer dan honderdduizend slachtoffers eist. In onze streken komen geen orka…
Onweer tijdens een warme zomerse dagOnweer tijdens een warme zomerse dagIn de zomer tijdens warme, hete en tropische dagen is de kans op onweer relatief groot in Nederland. Kans op extreem noo…
Wat is eigenlijk een orkaanWat is eigenlijk een orkaanIn de periode tussen begin juni en eind november is het in de tropische gebieden tijd voor de orkanen. Wanneer het zeewa…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: WikiImages, Pixabay
  • Blooming, W.A. Science and scientific facts. London: Kingfisher Books Limited
Jvd (613 artikelen)
Laatste update: 19-11-2007
Rubriek: Wetenschap
Subrubriek: Weer
Bronnen en referenties: 2
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.