Wat is een vulkaan uitbarsting

Algemeen
Een vulkaan is een gat in de aardkorst, een berg die opgebouwd is uit lava en as, waardoor gesmolten gesteente en andere stoffen naar boven komen. Niet iedere vulkaan is een berg, sommige zijn gewoon een scheur in de aardkorst.In de hele wereld zijn ongeveer 850 actieve vulkanen, waarvan de meeste in en rond de Stille Oceaan te vinden zijn. Jaarlijks komen ongeveer 50 tot 70 vulkanen tot uitbarsting.
Hoe werkt een vulkaan
Onder de aardkorst bevindt zich magma (gesmolten steen). Door de stromingen van deze magma bouwt zich langzaam aan een grote druk op. Wanneer de druk te groot wordt stroomt de magma naar buiten, op het moment dat het boven de aardkorst komt (dus uit de scheur komt of uit de berg stroomt) wordt magma “lava” genoemd. Lava kan een temperatuur bereiken tussen de 600° en 800° C en een snelheid halen van 800 km per uur.Voordat een vulkaan echt tot uitbarsting komt, is er in de buurt onderaards gerommel te horen, vaak gepaard gaand met een enorme rookwolk boven (of beter gezegd vanuit) de krater van de vulkaan. Mensen die in de naaste omgeving van de werkende vulkaan wonen, hebben vaak net genoeg tijd om te evacueren.
Wanneer de lava afkoelt wordt het vulkanisch gesteente. Doordat de lava over oude lagen vulkanisch gesteente stroomt wat bij een eerder uitbarsting naar buiten is gekomen, en is afgekoeld, ontstaat er langzaam aan een berg. Dus hoe vaker een uitbarsting, hoe groter de kans op een hoge berg.
Fases van uitbarstingen
Net zoals alle natuurgeweld, wordt ook een vulkaanuitbarsting zorgvuldig opgebouwd. Het is onder te verdelen in verschillende fases, namelijk:Actieve, slapende en dode vulkanen
Soorten vulkanen
Ondanks alle moderne apparatuur die inmiddels bekend is, hebben vulkanologen nog steeds moeite om precies aan te geven wanneer en met wat voor een kracht een vulkaan actief zal worden. Wel kunnen ze een verhoogde activiteit waarnemen. Er zijn diverse categorieën vulkanen, voornamelijk afgeleid van de vorm van de vulkaan, de opgebouwde materialen en de manier van uitbarsting:Vulkaan uitbarstingen met veel doden
Jaar | Plaats | Hoeveel slachtoffers (doden) |
---|---|---|
1450 v.Chr. | Santorini, Griekenland | geen overlevenden |
79 | Vesuvius, Italië | 20.000 |
1586 | Kelud, Java | 10.000 |
1669 | Etna, Sicilië | 20.000 |
1792 | Unzen, Japan | 15.000 |
1815 | Tambori, Indonesië | 90.000 |
1883 | Kraketau, Indoniesë | 36.000 |
1902 | Mont, Pelee | 34.000 |
1906 | Vesuvius, Italië | 700 |
1951 | Lamigton, Papua Nw.Guinea | 3.000 |
1980 | St. Helens, Verenigde Staten | 57 |
1985 | Nevade del Ruiz, Colombia | 34.000 |
1991 | Unzen, Japan | 41 |
1991 | Pinatubo, Filipijnen | 400 |