Zonsverduistering

Naast een maansverduistering, bestaan er ook zonsverduisteringen. Nu staat de maan tussen de zon en de aarde in. Doordat de maan veel dichter bij de aarde staat, lijkt hij net zo groot als de zon en lijkt het alsof de maan de zon volledig kan verduisteren. Dit is overigens zeldzaam dat een volledige verduistering voorkomt.

Wat is een zonsverduistering

Het gebeurt niet zo vaak als een maansverduistering, maar wanneer de maan in één rechte lijn staat tussen de zon en de aarde, zal er een zonsverduistering optreden. Het wordt dan donkerder op aarde, de temperatuur zal iets zakken en de vogels houden zich stil want die denken dat het nacht is.

De aarde doet er één jaar over om volledig om de zon te draaien, terwijl de maan in iets minder dan een maand om de aarde draait. Het is volle maan wanneer de zon en de maan aan verschillende kanten van de aarde staan.

Eigenlijk is het stom toeval dat er één plaatsvindt. De maan, met een doorsnee van 3.500 km, is namelijk 400 keer kleiner dan de zon, ze lijken echter vanuit het beeld van de aarde gezien even groot. Dit komt omdat de maan ook 400 keer dichterbij de aarde staat, namelijk op meer dan 350.000 km, dan de zon. Hierdoor is het mogelijk dat de maan in staat is de zon volledig te verduisteren.

Om een zonsverduistering te kunnen volgen kan men het beste gebruik maken van een, niet beschadigde, eclipsbril. Deze beschermt het oog niet alleen tegen het felle zonlicht, maar ook tegen de schadelijke UV-stralen. Zelf bij het gebruik van een telescoop wordt een veilige zonnefilter gebruikt.

Hoe vaak is er een verduistering

In Nederlands zal een totale verduistering van de zon eens in de 300 jaar plaatsvinden. De laatste volledig zichtbare verduistering in Nederland, was op 3 mei 1715, de eerstvolgende pas op 7 oktober 2135.

Soorten verduistering

We kennen vier typen van zonsverduisteringen.

De gehele of totale zonsverduistering:
De zon is, op de kring om de maan na (de corona van de zon, de ijle atmosfeer die zich ver de ruimte intrekt), geheel aan het zicht onttrokken door de maan. Dit fenomeen duurt over het algemeen niet meer dan zeven minuten. Wanneer de kernschaduwkegel van de maan de aarde raakt, spreekt men over een totale zonsverduistering

De gedeeltelijke zonsverduistering:
Hierbij lijkt het alsof de maan een hap uit de zon neemt, de zon is nu gedeeltelijk door de maan bedekt. Als de kernschaduwkegel van de maan de aarde nergens raakt, maar de bijschaduwkegel van de maan wel, is het een gedeeltelijke zonsverduistering. In Nederland vindt in 2011 tot 4x toe een gedeeltelijke zonsverduistering plaats. Op 4 januari zal de verduisteringplaatsvinden rond 09:15 uur. Dan is er nog een gedeeltelijke verduistering op 1 juni, 1 juli en 25 augustus van 2011.

Ringvormige of annulaire zonsverduistering:
De zon is niet helemaal aan het zicht ontrokken door de maan, er blijft een lichtgevende rand om de maan zichtbaar. Dit kan maximaal 12 minuten duren. In het verlengde van de kernschaduwkegel ziet men de rand van de zon, de maan is net te klein om de zon volledig te bedekken

Hybride zonsverduistering:
Deze verduistering is afhankelijk van de plaats op aarde, of hij totaal dan wel ringvormig wordt waargenomen. In november 2013 zal een verduistering als deze plaatsvinden. Het begint ringvormig, wordt vervolgens totaal en blijft tot aan het einde een totale verduistering. Dit is zeer zelden. De laatste keer dat deze vorm van verduistering plaatsvond was in 1854, de volgende zal in 2072 plaatsvinden.

Lees verder

• Maansverduistering
• Wat is Donder & Bliksem
• Wat is een aardbeving
• Wat is een vulkaan uitbarsting
• Wat is eigenlijk een orkaan