Maansverduistering

Regelmatig vindt er aan het hemelgewelf een maansverduistering plaats. Waarneembaar voor iedereen, mits de maan boven de horizon staat. Een maan die door de schaduw van de aarde geen zonlicht ontvangt en daardoor verduisterd, alleen een roze/rode bol is te zien.

Wat is een maansverduistering

Het verschijnsel maansverduistering doet zich voor wanneer onze zon, de aardbol en de maan op één rechte lijn staan, waarvan de aarde de middelste is. De aarde houdt dan het zonlicht tegen, waardoor het een schaduwkegel op de maan werpt, er komt dus geen direct zonlicht op de maan terecht.

Dit verschijnsel is alleen mogelijk wanneer het volle maan is, en de maan tegenover de zon staat. De baan die de maan om de aarde beschrijft, helt enkele graden ten opzicht van de baan waarin de aarde rond de zon (de ecliptica) draait. Dit is de reden dat niet bij elke volle maan een verduistering zal optreden. Het gebeurt namelijk alleen wanneer de maan zich op het punt bevindt waar het maanbaanvak de ecliptica snijdt.

Waarom is de maan dan rood van kleur

De maan zal er een stuk donkerder uitzien dan normaal, hij kan zelfs een rode kleur krijgen. Dit komt doordat de kleur rood door de dampkring van de aarde meer wordt gebroken dan de andere kleuren. De roze / rode gloed kent 5 verschillende gradaties in functie van het stof dat zich in de atmosfeer bevindt. Om dit te kunnen vaststellen dient men de verrekijker om te draaien, men ziet de maan dan heel klein als een ster. Deze “ster” is vergelijkbaar met de helderheid van andere sterren.

Wanneer is het zichtbaar en voor wie

Een maansverduistering is in principe overal op de aarde te zien, mits de maan natuurlijk wel boven de horizon staat.

In Nederland was in de nacht van 3 op 4 maart 2007, volgens deskundigen, één van de mooiste verduisteringen sinds lange tijd waar te nemen. Dit omdat de maan zich hoog aan ons hemelrijk uitstrekte. De verduistering begon rond 23.45 uur en duurde tot 1.00 uur. Al om 22.30 uur begon de eerste schaduw zich op de maan af te tekenen. Bij het begin van de verduistering stond de maan 37° hoog in het zuidoosten, bij het einde 42° in het zuid-zuidwesten.

Bij aanvang van de verduistering was Venus nog waarneembaar, laag aan de hemel. Jupiter en Saturnus waren de hele verduistering duidelijk te zien, net zoals de sterrenbeelden Sirius en Orion. Degene die goed bekend was met Saturnus, kon ook 4 manen van Saturnus waarnemen.

Een maansverduistering is met het blote oog waarneembaar, uiteraard altijd mooier om te zien door een verrekijker of een sterrenkijker. Zelfs fotograferen is mogelijk, een camera met telelens op een statief is voldoende.

Hoe vaak is er een verduistering

Ongeveer twee keer per drie jaar is er een maansverduistering, dus dat komt neer op ongeveer 66 keer per 100 jaar. De volgende maansverduistering is op 28 augustus 2007, maar helaas staat voor Nederland de maan dan niet boven de horizon, dus kunnen wij het niet waarnemen. Nederland zal moeten wachten tot de volgende volledige verduisteringen op:

• 21 februari 2008
• 28 september 2015
• 7 juli 2018
• 21 januari 2019
• 7 november 2025
• 31 december 2028 (hier staat de maan net zo hoog als de verduistering in maart 2007)

Leuk om te weten

• Wanneer de maan alleen door de bijschaduw van de aarde trekt, de penumbra, valt er voor toeschouwers weinig te zien, omdat er genoeg zonlicht op de maan blijft schijnen. Er vindt dan een gedeeltelijke maansverduistering plaats
• Het is een volledige maansverduistering wanneer de maan door de kernschaduw, de umbra, trekt en daardoor in één rechte lijn met aarde en zon komt te staan

Lees verder

• Zonsverduistering
• Wat is Donder & Bliksem
• Wat is een aardbeving
• Wat is een vulkaan uitbarsting
• Wat is eigenlijk een orkaan