Wat houdt betondekking op wapening in?

Betonconstructies worden met betonstaal afgewapend, zodat de samengestelde doorsnede voldoende sterk is en stijfheid biedt. Een belangrijk aspect daarbij is de dekking, waarop wapening moet liggen om aantasting van het betonstaal te vermijden. Roest, corrosie, ionen-onttrekking moet worden voorkomen, zodat de doorsnede langdurig bestand is tegen invloeden van buitenaf. Wat houdt betondekking in en hoeveel moet er worden aangehouden per constructie-onderdeel per milieuklasse?

Betondikte tussen wapening en lucht

Dekking houdt de aangehouden afstand tussen betonoppervlak en rand wapeningsstaaf in. Er moet namelijk beton over of langs de staaf gaan, zodat het binnen de doorsnede compleet is ingesloten. Indien er onvoldoende dekking van toepassing is, kan het beton versneld breken, spatten of scheuren. Daardoor wordt het betonstaal door elementen van buitenaf aanvullend aangetast. In dat geval is er sprake van een voortdurende verslechtering van de betondoorsnede met als gevolg dat het kan gaan falen, breken of stuk gaan.

De milieuklasse

Voor de bepaling van hoeveel dekking er feitelijk op de wapening moet zitten, dient de milieuklasse van de constructie in acht genomen te worden. Indien constructies binnen in een gebouw aanwezig zijn dan betreft het milieuklasse XC1. De lucht is droog en het beton wordt niet blootgesteld aan weersinvloeden of chemische elementen. In dat geval hoeft de dekking slechts minimaal te zijn. Is er sprake van een buitenmilieu, zoals in een fundering of buitenshuis dan betreft het milieuklasse XC2. Het beton wordt heet of koud en komt in aanraking met regenwater. Betreft het een meer agressief klimaat, zoals bij boerderijen (mest), zout water enzovoorts dan gelden milieuklasse XC3 of meer.

Vorm en functie van het beton

Een enkele dragende balk kan mogelijk veel meer belasting voor de kiezen krijgen dan een standaard vloer. De vorm van een balk is daarbij meestal beperkt tot een rechthoek of vierkant terwijl een vloer een doorgaande constructie betreft. Het houdt in dat balken binnen de hoofddraagconstructie vallen, terwijl vloeren een belasting aanvoerende rol daarbij hebben. Oftewel constructief gezien heeft de vloer een ondergeschikt belang ten opzichte van de dragende of ravelende balk. Het houdt in dat voor die dragende delen, zoals een wand, balk of kolom zwaardere dekkingseisen worden gesteld. Een vloer mag worden afgewapend met 15 mm dekking bij een binnenklimaat, terwijl dat voor balken op 25 mm en voor kolommen op 30 mm is. Hoe varieert dit met de milieuklasse?

Constructie-onderdeel	milieu 1	milieu 2	milieu 3, 4, 5
Kolom	30 mm	35 mm	40 mm
Balk, poer, console	25 mm	30 mm	35 mm
Wand, vloer	15 mm	25 mm	30 mm

Geen zichtwerk en afwerking beton

Nadat het beton is gestort kan het voorkomen dat het wordt weggewerkt onder de grond. Daarnaast kan het een aanvullende bewerkingsslag ondergaan, waardoor mogelijk het beton iets wordt aangetast. Is hiervan sprake dan dient er extra betondekking aangehouden te worden. Betreft het geen zichtwerk of een afwerking dan dient er 5 mm extra in acht genomen te worden.

Brandveiligheid versus betondekking

Standaard beton met een normale dekking heeft vrijwel altijd een uur brandveiligheid. Dat houdt in dat het betonstaal niet in kwaliteit afneemt door het warmer worden, oftewel de kritische warmtegrens wordt nog niet bereikt. Wordt een strengere brandveiligheidseis aangehouden bijvoorbeeld anderhalf tot twee uur dan dient praktisch altijd aanvullende dekking aangehouden te worden. Daartoe kan de constructie met de toegepaste hoeveelheid wapening en dekking aanvullend worden doorgerekend. Laat je daartoe informeren door de constructeur of het ontwerpende ingenieursbureau.

Laat betonconstructies altijd via gedegen advisering doorrekenen, zodat je zeker weet dat er voldoende veiligheden zijn ingebouwd.