Vertical Speed Indicator
De Vertical Speed Indicator (VSI) geeft aan hoe snel een vliegtuig stijgt of daalt. Dit wordt ook wel de rate of climb genoemd. Het instrument werkt op basis van de verandering van de statische luchtdruk. De VSI is een air data instrument dat tot de basic six behoord.
Werking
De statische druk die binnenkomt via de statische poort of de pitot-statische buis wordt constant gemeten door de VSI. Als de statische druk constant blijft gebeurt er niks in het instrument en geeft de VSI een rate of climb van 0 aan. Als een vliegtuig daalt, dan neemt de druk toe, er is dus verandering in druk. Er komt meer lucht bij de VSI binnen. Het instrument is van binnen voor een groot deel hol, hierin heerst een bepaalde druk. Door een leiding in de VSI komt de lucht van buiten naar binnen. Ergens in deze leiding zit een gekalibreerde opening, waarvan precies bekend is hoe groot hij is, waaruit een beetje lucht ontsnapt. De lucht in de leiding stroomt naar een membraan die, doordat er meer lucht in komt, uitzet. Dit is mogelijk omdat de luchtdruk buiten het membraan langzamer in druk toeneemt dan de luchtdruk in het membraan. Doordat het membraan uitzet, zet hij simpel gezegd een wijzer in beweging. Als het vliegtuig sneller daalt, is het drukverschil groter en daarmee ook de uitslag van de wijzer. Deze wijzer geeft de rate of climb aan. Als het vliegtuig stijgt is het precies andersom.
Weergave
In simpele en oudere cockpits wordt de VSI vaak aangegeven op een analoog klokje. Dit klokje heeft Eén wijzer. Als de wijzer omhoog gaat, stijgt het vliegtuig met de aangegeven rate of climb. Vaak is dit in 1000 feet per minute (Ft/Min). Sommige meters hebben een logaritmische schaal. Op deze manier is het makkelijk af te lezen is of een vliegtuig nou precies horizontaal vliegt. In veel moderne verkeersvliegtuigen wordt de VSI vaak digitaal weergegeven op een digitaal scherm.
Instantaneous Vertical Speed Indicator
Als een vliegtuig dus daalt, duurt het even voordat er een drukverschil is opgebouwd en de VSI een rate of climb aangeeft. Dit heeft men opgelost in de Instantaneous Vertical Speed Indicator (IVSI). De IVSI creëert zelf een drukverschil zodra een vliegtuig een verandering in de verticale richting maakt. Dit drukverschil wordt gecreëerd door een zuiger dat tussen twee veren hangt, in een cilinder. De zuiger gaat, als het vliegtuig stijgt, door de zwaartekracht omlaag. Zo duwt het lucht in de ‘druk kamer’ van de IVSI, terwijl de druk in het membraan af gaat nemen. Er is dus gelijk een drukverschil, dus een uitslag op de meter. Op deze manier wordt zodra het vliegtuig stijgt of daalt een rate of climb aangegeven.