Het recht: wetboeken
Binnen het recht bestaan verschillende rechtsbronnen, waarvan de wet veruit de belangrijkste is. De wet is ingedeeld in verschillende wetboeken met allemaal een andere titel en onderwerp. In dit artikel worden deze wetboeken genoemd en besproken.
De wet
De wet zelf bestaat uit verschillende wetboeken. Deze wetboeken zijn in twee delen gedeeld, het
privaatrecht en het
publiekrecht.
Privaatrecht | Publiekrecht |
Burgerlijk wetboek | De grondwet |
Aanverwante regelgeving burgerlijk wetboek | Decentralisatie |
Wetboek van koophandel | Bestuursrecht/procesrecht |
Faillissementswet | Bijzonder bestuursrecht |
Wetboek van burgerlijke rechtsvordering | Wetboek van strafrecht |
Wet op de rechterlijke organisatie | Wetboek van strafvordering |
| Verdragen |
Inhoud wetboeken
Het burgerlijk wetboek
Het
BW is het belangrijkste wetboek voor burgers. Er bestaan 10 boeken, die allemaal een ander onderwerp bevatten.
- 1. Personen- en familierecht
- 2. Rechtspersonen (Nederlands rechtspersonenrecht)
- 3. Vermogensrecht in het algemeen
- 4. Erfrecht
- 5. Zakelijke rechten
- 6. Algemeen gedeelte van het verbintenissenrecht
- 7. Bijzondere overeenkomsten
- 7A. Bijzondere overeenkomsten; vervolg
- 8. Verkeersmiddelen en vervoer
- 10. Internationaal privaatrecht
Aanverwante regelgeving burgerlijk wetboek
In dit wetboek staan verschillende regels en wetten die niet in het gewone BW staan. Het is een soort aanvulling op het bovenstaande BW.
Wetboek van koophandel
In dit wetboek staan alle regels en wetten waar een bedrijf zich aan moet houden. Denk bijvoorbeeld aan het inschrijven van een BV, de rechten van een stichting, de mededingingswet en de handelsregisterwet.
Faillissementswet
In dit wetboek staan alle regels en wetten rond het faillissement. Denk bijvoorbeeld aan een faillissementsaanvraag, de curator, de gevolgen van een faillietverklaring en de regels voor schuldeisers.
Wetboek van burgerlijke rechtsvordering
In dit wetboek wordt vooral ingegaan op de wijze van procederen. Er wordt geschreven over vonnissen, verzet, het kort geding, dagvaarding en dwangsommen.
Wet op de rechterlijke organisatie
Dit wetboek regelt de samenstelling van rechterlijke macht, de raad voor de rechtspraak, de procureur generaal en het Openbaar Ministerie. De organisatie van het recht zit dus in dit wetboek.
De grondwet
De Nederlandse grondwet kwam in 1814 tot stand. De huidige grondwet stamt echt uit 1983. De grondwet is het belangrijkste wetboek voor de overheid. Hierin staan alle wetten rond de regering en bestuur.
Hoofdstuk | Inhoud |
Hoofdstuk 1 | Grondrechten |
Hoofdstuk 2 | Regering en koning |
Hoofdstuk 3 | Staten generaal |
Hoofdstuk 4 | Raad van State, Algemene Rekenkamer en Nationale Ombudsman |
Hoofdstuk 5 | Wetgeving en bestuur |
Hoofdstuk 6 | Rechtspraak |
Hoofdstuk 7 | Provincies, gemeenten en waterschappen |
Hoofdstuk 8 | Herziening grondwet |
Decentralisatie
In dit wetboek staan onder andere de volgende wetten: de provinciewet, gemeentewet, financiële verhoudingswet en de waterschapswet.
Bestuursrecht/procesrecht
In deze wet staan algemene regels die de verhouding tussen de overheid en de burgers en bedrijven regelt. Onderdelen hiervan zijn de ambtenarenwet, de beroepswet, wet op de Raad van State en de invorderingswet.
Bijzonder bestuursrecht
Dit wetboek is een aanvulling en toevoeging op het algemene bestuursrecht. Hierin worden zaken genoemd als de vreemdelingenwet, vreemdelingenarbeid, wet werk en bijstand en de wegenwet.
Wetboek van strafrecht
De naam van het wetboek zegt het al: hier staan alle regels en wetten rond het strafrecht in. De hoogte van straffen, de manier van straffen en een begripsbepaling. Verder wordt het jeugdstrafrecht ook in dit boek behandeld, evenals de Opiumwet, wet wapens en munitie en de wegenverkeerswet.
Wetboek van strafvordering
Het wetboek van strafvordering hangt nauw samen met het wetboek van strafrecht. In dit wetboek wordt niet de straf zelf bepaald, maar de manier waarop strafbare feiten vervolgd worden. Dit wordt het formeel strafrecht genoemd.
Verdragen
In dit wetboek zijn de belangrijkste verdragen waar men zich in Nederland aan moet houden opgenomen. Een aantal van die verdragen zijn: handvest Verenigde Naties, verdrag van Wenen, verdrag van de Europese Unie, Universele verklaring van de rechten van de mens en verdrag inzake de uitbanning van alle vormen van rassendiscriminatie.