Sterrenbeelden aan de hemel: Orion, Stier, Tweelingen

Orion is zonder twijfel een van de meest mooie en opvallende sterrenbeelden aan de hemel. Het sterrenbeeld, dat omgeven wordt door sterrenbeelden als Stier, Haas en Tweelingen, heeft volgens velen de vorm van een zandloper. Orion is, evenals de Grote Beer, een goed zichtbaar ijkpunt om andere opvallende sterrenbeelden en sterren (zoals Sirius, Castor en Pollux) aan het firmament te lokaliseren - en dat zonder telescoop!

Orion, de zandloper

Orion is ongetwijfeld een van de meest tot de verbeelding sprekende sterrenbeelden: op het noordelijk halfrond, waaronder Nederland, is deze opvallende verschijning vooral in de winter zeer goed zichtbaar. We hebben het hier uiteraard over waarneming met het blote oog; net als bij de Grote Beer (klik hier voor artikel) is een telescoop hier totaal geen vereiste. Het sterrenbeeld Orion, dat de vorm van een zandloper heeft (zie afbeelding), bestaat uit meerdere sterren, waarvan de oranje reuzenster Betelgeuze (linksboven) en Rigel (rechtsonder) bekende namen zijn. Orion, dat als bijnaam 'Jager' geniet, kent tevens drie typerende sterren in het midden, die een soort riem vormen. Deze drie sterren - Alnitak, Alnilam en Mintaka - worden ook wel aangeduid als 'gordelsterren'.

Stier, Tweelingen en Voerman

Het sterrenbeeld Stier (Taurus) grenst aan Orion. Om het sterrenbeeld Stier te vinden, kun je de denkbeeldige lijn tussen de drie gordelsterren verder (omhoog) doortrekken. Herkenbaar is hier onder meer de oranje ster Aldebaran. Nog makkelijker is het om het - tevens aan Orion aangrenzende - sterrenbeeld Tweelingen (Gemini) te vinden, aangezien deze twee opvallende sterren bevat. Trek een denkbeeldige lijn van Rigel (rechtsonder) naar Betelgeuze (linksboven) en trek deze een stukje door totdat je twee opvallende sterren ziet: Castor en Pollux. Deze twee sterren maken deel uit van het sterrenbeeld Tweelingen. Tweelingen maakt, evenals Stier, deel uit van de tekens van de dierenriem of zodiak (klik hier voor meer informatie). Een ander opvallend sterrenbeeld is Voerman (Auriga), ook wel Wagenman genoemd. Dit stervormige sterrenbeeld is een eind boven (de rechtopstaande zandloper van) Orion te vinden - in de buurt van de Stier - en kent onder meer de heldere ster Capella.

Sirius en Grote Hond

Zeer de moeite waard aan het firmament is ook de ster Sirius, de meest heldere ster die we - na de zon - met onze ogen kunnen zien. Deze sterk schijnende ster, die deel uitmaakt van het sterrenbeeld Grote Hond (Canis Maior), is te vinden door de denkbeeldige lijn tussen de drie gordelsterren niet omhaag, maar juist omlaag door te trekken. Je komt vanzelf uit bij Sirius - niet te missen - en de andere sterren van het sterrenbeeld Grote Hond. Het laat zich raden waarom Sirius ook wel als de 'Hondsster' wordt aangeduid.