Vallende sterren in oktober: de Orioniden-meteorenzwerm
De Orioniden-meteorenzwerm verschijnt van 16 tot 26 oktober aan de sterrenhemel. Een zwerm van meteoren worden ook wel vallende sterren of sterrenregen genoemd. Sterrenkundigen en liefhebbers van de astronomie vinden de periode van vallende sterren bijzonder interessant. In oktober trekt de aarde, elk jaar opnieuw, door de Orioniden-meteorenzwerm. Dit zijn achtergelaten stofdeeltjes van de komeet Halley. Het zichtbare maximum van de zwerm is waarneembaar op 21 en 22 oktober. Tijdens deze periode is het bijzonder interessant om ’s nachts bij heldere hemel vallende sterren te spotten. Andere meteorenzwermen zijn de Leoniden-, Draconiden-, Perseïden- en Geminiden-meteorenzwermen.
Bron: NASA, Wikimedia Commons (Publiek domein)Wat is de Orioniden-meteorenzwerm?
De Orioniden-meteorenzwerm is een achtergebleven resultaat van de komeet Halley. Deze komeet wordt in 2061 terug verwacht. De komeet Halley laat tijdens zijn reis rond de zon heel wat puin, stof en grijs achter. Het zijn deze stofdeeltjes die de aarde tegenkomt in haar eigen baan rond de zon. De ontmoeting van de aarde met de stofdeeltjes zorgt voor een prachtige sterrenregen. Dit zijn korte lichtsporen, ook wel vallende sterren genoemd, die bij een donkere hemel heel mooi te zien zijn.Hoe ontstaat een sterrenregen?
Lichtsporen die ontstaan, door de ontmoeting van de aarde met de Orioniden-stofwolk, zijn het gevolg van de zeer hoge snelheid waarmee stofdeeltjes op de atmosfeer van de aarde inslaan. De deeltjes vallen met een snelheid van 60 kilometer per seconde (216.000 kilometer per uur) onze dampkring binnen, waarna ze verbranden. Het is deze verbranding die aan de donkere hemel een lichte streep vertoont. Het fenomeen wordt ook wel een vallende ster genoemd.Wat is er te zien bij een Orioniden-meteorenzwerm en wanneer?
De maand oktober is een goede maand om vallende sterren te spotten, evenals de topmaand augustus wanneer de aarde de Perseïden-zwerm ontmoet. Astronomieliefhebbers en sterrenkundigen maken de grootste kans in de nachten van 21 en 22 oktober om de Orioniden-zwerm te spotten. Het zijn immers op die nachten dat de Orioniden-meteorenzwerm haar hoogtepunt bereikt. De invalshoek waarmee de stofdeeltjes in de dampkring binnenvallen is dan op zijn hoogste punt, waardoor er een maximaal aantal zichtbare verbrandingen zijn. Het is mogelijk om meer dan 20 vallende sterren per uur te zien. Ook de dagen vóór 21 en 22 oktober zijn er nog meer vallende sterren dan normaal. Zelfs nog tot twaalf dagen na het zichtbare maximum is er nog een verhoogde zichtbaarheid van vallende sterren waar te nemen. De kans op een prachtige sterrenregen is dus heel groot in de nachten rond 21 en 22 oktober.Hoe kan je vallende sterren spotten?
Vallende sterren spotten is heel eenvoudig. Om deze te spotten heb je geen verrekijker of telescoop nodig. Het volstaat om met het blote oog minstens vijftien minuten te kijken naar eender welke plaats aan de sterrenhemel. Tijdens de nachten van 21 en 22 oktober zou je bij heldere hemel een 20-tal sterren per uur moeten waarnemen. In deze periode kan het ’s nachts al behoorlijk koud zijn. Zorg dus voor warme kledij als je buiten naar de sterren kijkt.Andere bekende meteorenzwermen
Veel zwermen worden genoemd naar het sterrenbeeld waar hun radiant zich in bevindt. Wanneer je naar een meteorenzwerm kijkt, dan lijken alle meteoren uit één punt te komen. Dit punt wordt de radiant genoemd. De plaats van de radiant wordt bepaald door de richting waaronder de meteoroïden de aardatmosfeer raken. Andere bekende meteorenzwermen zijn:| Meteorenzwerm | Tijd van verschijning | Radiant in sterrenbeeld | Afkomstige komeet |
|---|---|---|---|
| Perseïden | 12 en 13 augustus | Perseus | Komeet van Swift-Tuttle |
| Leoniden | 13 tot 18 november | Leeuw (Leo) | Komeet Tempel-Tuttle |
| Geminiden | 14 december | Geminide (Tweeling) | Planetoïde 3200 Phaethon |
| Draconiden | 8 en 9 oktober | Draco (Draak) | Komeet van Giacobini-Zinner |
Topnachten voor sterrenkundigen en sterrenliefhebbers
Voor fanatieke sterrenkijkers zijn sterrenregens een ware streling voor het oog. Anderen vinden astronomie niet interessant en kennen zelfs de beste periodes - om vallende sterren te spotten - totaal niet. De Orioniden-zwerm is het best zichtbaar op donkere plaatsen buiten de stad. De sterrenwachten van België en Nederland volgen elk jaar de Orioniden-meteorenzwerm nauw op. De meteoren lijken te komen uit het bekende heldere wintersterrenbeeld Orion, vandaar de naam Orioniden.Lees verder
© 2015 - 2023 Auteurjr, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Vallende sterren: de Aurigiden-meteorenzwerm in septemberDe groep van de Aurigiden-meteoren vertoont zich tussen 25 augustus en 8 september. De zwerm bereikt elk jaar zijn maxim…
Meteoroïde - Vallende sterren boven de WaddeneilandenEen schicht aan de hemel is vaak een meteoor die door de dampkring schiet. Dat wordt een vallende ster genoemd, terwijl…
De hype rond een supermaanSupermaan, of een extra grote maan, is een fenomeen van een volle of nieuwe maan waarbij de afstand tot de aarde het kle…
Verschil kometen, asteroïden en meteorenDe ruimte is gevuld met tal van objecten die rond en tegen de aarde zweven. Ze zien er uit als massieve rotsblokken maar…
Gerelateerde artikelen
Vallende sterren: de Aurigiden-meteorenzwerm in septemberDe groep van de Aurigiden-meteoren vertoont zich tussen 25 augustus en 8 september. De zwerm bereikt elk jaar zijn maxim…Alles over sterrenregens (Perseïden)"Kijk mam! Een vallende ster!" Is een opmerking die ouders vaak horen wanneer zij met kinderen op vakantie zijn. Dit kom…
Vallende sterrenregen (meteorenzwerm)Vallende sterren. Wie heeft er als kind niet een keer een wens gedaan als hij dit magische schouwspel aan de inktzwarte…
Meteoroïde - Vallende sterren boven de WaddeneilandenEen schicht aan de hemel is vaak een meteoor die door de dampkring schiet. Dat wordt een vallende ster genoemd, terwijl…
De hype rond een supermaanSupermaan, of een extra grote maan, is een fenomeen van een volle of nieuwe maan waarbij de afstand tot de aarde het kle…
Verschil kometen, asteroïden en meteorenDe ruimte is gevuld met tal van objecten die rond en tegen de aarde zweven. Ze zien er uit als massieve rotsblokken maar…Bronnen en referenties
- Inleidingsfoto: Skeeze, Pixabay
- Wikipedia, https://nl.wikipedia.org/wiki/Orioniden, 13 augustus 2015
- Wikipedia, https://nl.wikipedia.org/wiki/Meteorenzwerm, 13 augustus 2015
- Nationalgeographic.nl, http://www.nationalgeographic.nl/artikel/orioniden-meteorenzwerm-vannacht-te-zien-aan-de-hemel, 13 augustus 2015
- Werkgroepmeteoren.nl, http://www.werkgroepmeteoren.nl/, 13 augustus 2015
- Afbeelding bron 1: NASA, Wikimedia Commons (Publiek domein)
Auteurjr (335 artikelen)
Laatste update: 04-03-2018
Rubriek: Wetenschap
Subrubriek: Sterrenkunde
Bronnen en referenties: 6
Laatste update: 04-03-2018
Rubriek: Wetenschap
Subrubriek: Sterrenkunde
Bronnen en referenties: 6
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.